نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 133
(2) وَ آتُوا الْيَتامى أَمْوالَهُمْ وَ لا تَتَبَدَّلُوا
الْخَبيثَ بِالطَّيِّبِ وَ لا تَأْكُلُوا أَمْوالَهُمْ إِلى أَمْوالِكُمْ إِنَّهُ
كانَ حُوباً كَبيراً
و اموال يتيمان را (هنگامى كه به حدّ رشد رسيدند) به آنها بدهيد! و اموال بد
(خود) را، با اموال خوب (آنها) عوض نكنيد! و اموال آنان را همراه اموال خودتان (با
مخلوط كردن) نخوريد، زيرا اين گناه بزرگى است!
شأن نزول:
سرپرستى ايتام
شخصى از قبيله «بنىغطفان» برادر ثروتمندى داشت كه از دنيا رفت، و او به عنوان
سرپرستى از يتيمان برادر، اموال او را به تصرف درآورد، هنگامى كه برادرزاده به حد
رشد رسيد، از دادن حق او امتناع ورزيد، موضوع را به خدمت پيامبر صلى الله عليه و
آله عرض كردند، آيه نازل گرديد، و مرد غاصب بر اثر شنيدن آن توبه كرد و اموال را
به صاحبش بازگرداند و گفت:
أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الْحُوْبِ الْكَبِيْرِ:
«به خدا پناه مىبرم، از اين كه آلوده
به گناه بزرگى شوم». [1]
و اگر مىترسيد كه (به هنگام ازدواج با دختران يتيم،) عدالت را رعايت نكنيد،
(از ازدواج با آنان، چشمپوشى كنيد و) با زنان پاك (ديگر) ازدواج نمائيد، دو يا سه
يا چهار همسر؛ و اگر مىترسيد عدالت را رعايت نكنيد، يك همسر بگيريد، و يا از
زنانى كه مالك آنهائيد استفاده كنيد. اين كار، از ظلم و ستم بهتر جلوگيرى مىكند.
[1] «اسباب نزول الآيات» واحدى
نيشابورى، ص 94؛ «تفسير قرطبى»، ج 5، ص 8، ذيل آيه مورد بحث؛ «تفسير رازى»، ج 9، ص
482، ذيل آيه مورد بحث؛ «بحار الانوار»، ج 72، ص 12.
نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 133