نماز عصر سوگند ياد كرده است؟

پاسخ: هر نمازى ممكن است از جهتى نسبت به ساير نمازها فضيلت داشته باشد و نماز عصر طبق تفسيرى همان «صلوة وسطى» است كه در آيه شريفه 238 سوره بقره مورد تأكيد قرار گرفته است: « «حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَى‌»؛ در انجام همه نمازها و (به خصوص) نماز وسطى كوشا باشيد».

و علّت اينكه نسبت به نماز وسطى تأكيد شده اين است كه نماز عصر نسبت به نمازهاى ديگر آسيب‌پذير است. هنگام نماز ظهر زمان مناسبى است چون معمولًا مردم كار و فعاليّت را جهت صرف ناهار و استراحت كوتاه تعطيل مى‌كنند، و فرصت كافى جهت اقامه نماز ظهر دارند. امّا نماز عصر كه در زمان رسول خدا صلى الله عليه و آله جدا خوانده مى‌شد، و مسلمانان حدود سه ساعت و نيم پس از اذان ظهر آن را اقامه مى‌كردند، در لابه‌لاى كارهاى روزانه قرار مى‌گرفت و لذا، براى اقامه آن، بايد كار را تعطيل مى‌كردند. و نماز برخى از مسلمانان كه به هر علّتى نمى‌توانستند كار را تعطيل كنند ترك مى‌شد. بدين جهت نسبت به نماز عصر در آيه شريفه تأكيد خاص و ويژه‌اى شده است. پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله نيز در حديثى فرمودند:

«مَنْ فاتَتْهُ صَلاةُ الْعَصْرِ حَبِطَ عَمَلُهُ‌

؛ كسى كه نماز عصرش ترك شود، اعمالش باطل و نابود مى‌گردد». [1]

بنابراين خداوند به نماز عصر به خاطر ويژگى آسيب پذيريش قسم ياد كرده، تا مورد توجّه بيشتر مسلمانان قرار گيرد، و از آن غافل نشوند.

ضمناً توجّه داشته باشيد كه شيعه نيز معتقد است اقامه نمازهاى روزانه در پنج وقت فضيلت دارد، امّا برخلاف اهل سنّت جمع بين نمازهاى ظهر و عصر و همچنين مغرب و عشا را نيز جايز مى‌داند و دليل آن روايات متعدّدى است كه از پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله به ما رسيده، و شرح آن را در كتاب «شيعه پاسخ مى‌گويد» نوشته‌ايم. فلسفه جواز جمع، همان‌گونه كه در بعضى روايات به آن اشاره شده، جلوگيرى از مشكلات‌

[1]. المغنى لابن قدامة، ج 1، ص 389 و 396 و 445.