گودال جمع شده بود، و انواع حيوانات در آن وجود داشته، يا از آن استفاده مى‌كردند.

خون همديگر را مى‌ريختيد، و بر اين كار افتخار مى‌كرديد. فرزندان خود را به دست خود مى‌كشتيد، يا آنها را زنده زنده در خاك دفن مى‌كرديد! اسلام آمد و شما را از تمام اين بدبختيها و مشكلات آزاد كرد. [1]

گوستاولوبون، از دانشمندان معروفِ غرب مى‌گويد: «از جمله سرزمين‌هايى كه هيچگاه مستعمره نشد، سرزمين حجاز است! چون چيزى براى استعمار در آنجا وجود نداشت، و مردمى عقب افتاده و بى‌فرهنگ داشت».

آرى! اسلام انقلابى عظيم در آن محيط تاريك به وجود آورد. انقلابى كه نتيجه آن جهش‌هاى بلند علمى، پيشرفت‌هاى سياسى، اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى بود. تا آنجا كه مسلمانان مولّد علم و دانش شدند، و ديگر مردم جهان از جمله اروپائيان مصرف كننده علم و دانش مسلمانان گشتند.

نهضت علمى مسلمانان در صدر اسلام بسيار مهم است. و دانشگاههاى ما بايد واحدهايى از دروس دانشگاهى را به اين موضوع اختصاص دهند، تا دانشجويان محترم با پيشينه علمى خويش آشنا باشند. تصوّر نكنند كه مسلمانان همواره مصرف كننده علوم ودانشهاى غربيها بوده‌اند. بايد آنها را به چهارصد پانصد سال قبل برد، و اختراعات و اكتشافات و تأليفات دانشمندان اسلامى را به آنها معرّفى كرد، تا احساس خودباختگى نكنند، و مرعوب فرهنگ منحط و فاسد غرب نشوند، و با خودباورى تلاش كنند كه به آن روزها بازگردند.

به هر حال از آنجا كه با ظهور اسلام تحوّل عظيمى در جهان ايجاد شد، و عصر ظهور پيامبر دوران درخشان و خيره‌كننده‌اى در تاريخ گشت، خداوند متعال به آن دوران سوگند ياد كرده است.

[1]. نهج‌البلاغه، خطبه دوم.