« «مِّثْلَ مَا أَنَّكُمْ تَنطِقُونَ»؛ سوگند به پروردگار آسمان و زمين كه روزى شما مقدّر است و هيچ شك و شبهه‌اى در آن نيست، همانند سخنى كه مى‌گوييد. يعنى همان مقدار كه سخن گفتن براى شما روشن و آشكار است، تقدير الهى نسبت به رزق و روزى نيز روشن و آشكار است.

سؤال: چرا در ميان تمام كارهايى كه انجام مى‌دهيم، تقدير رزق و روزى به سخن گفتن تشبيه شده است؟

پاسخ: زيرا انسان ممكن است در ديدن دچار خطا و اشتباه شود، و يا در شنيدن مطالب اشتباهى برايش رخ دهد، امّا در سخن گفتن خطايى رخ نمى‌دهد. با توجّه به اينكه سخن گفتن از همه واضح و روشنتر بوده، و احتمال خطاى آن بسيار كم يا اصلًا احتمال خطا نيست، به آن تشبيه شده است.

علاوه بر اينكه سخن گفتن از امتيازات انسان است، امّا شنيدن و ديدن اختصاصى به او ندارد، بلكه گاه حيوانات داراى قدرت شنوايى و بينايى به مراتب بيشترى از انسانها هستند. بنابراين، سخن گفتن از امتيازات انسان است، و طوطى اگر سخن مى‌گويد نه از روى درك و شعور، بلكه بر اثر تلقين است، و نمى‌فهمد چه مى‌گويد.

تقدير روزى يا تلاش براى روزى؟

سؤال: معناى تقدير رزق و روزى چيست؟ آيا بدين معناست كه انسان دست از تلاش و كوشش بكشد، و در انتظار تقدير الهى باشد؟

پاسخ: اوّلًا خداوند متعال نه تنها ضامن رزق و روزى انسانها، بلكه ضامن رزق و روزى تمام موجودات زنده عالم هستى است. و لذا در آيه 6 سوره هود فرموده:

« «وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِى الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا وَيَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَمُسْتَوْدَعَهَا كُلٌّ فِى كِتَابٍ مُّبِينٍ»؛ هيچ جنبده‌اى در زمين نيست مگر اينكه روزى او بر خداست! او قرارگاه و محلّ نقل و انتقالش را مى‌داند؛ همه اينها در كتاب آشكارى ثبت است!»

آرى! خداوند ضامن روزى همه موجودات است، و نشانى محلّ سكونت دائم و