منظور از جام جهان نما در شعر حافظ، قرآن مجيد و اهل بيت عليهم السلام است كه خدمت به آنها و زانو زدن در برابرشان، و پشت پا زدن به هواى نفس، باعث مى‌شود حجابها كنار رود.

در تاريخ از كسانى كه بر اثر مبارزه با هواى نفس به اين مقامات عالى رسيده‌اند، نمونه‌هاى زيادى سراغ داريم، كه به چند مورد آن اشاره مى‌شود:

1. قبل از شروع جنگ احزاب و به هنگام كندن خندق، حادثه جالبى رخ داد. توجّه كنيد:

پيامبر صلى الله عليه و آله به همراه ساير مسلمانان مشغول حفر خندق بود. عدّه‌اى از اصحاب خدمت حضرت رسيدند و عرض كردند: در قسمتى كه ما مشغول حفر آن هستيم به سنگ بزرگى برخورد كرده‌ايم كه جلوى كار را گرفته، و اين مشكل به دست شما حل مى‌شود. حضرت به آنجا رفت، آستين بالا زد، و كلنگى به دست گرفت، و با قدرت بر آن سنگ كوبيد. جرقّه‌اى برخاست، و 13 سنگ جدا شد! پيامبر صلى الله عليه و آله تكبير گفت، و مسلمانان نيز تكبير گفتند. پيامبر فرمود: در اين جرقه مشاهده كردم كه درهاى قصرهاى پادشاهان ايران به روى اصحابم باز مى‌شود! بار دوم كلنگ را بلند كرد، و محكم بر سنگ كوبيد. جرقه ديگرى از محل اصابت كلنگ برخاست، و 13 ديگر سنگ جدا شد. حضرت دوباره تكبير گفت، و مسلمانان نيز بدنبال او تكبير گفتند. حضرت فرمود: در اين جرقه ديدم كه درهاى قصرهاى فراعنه مصر به روى اصحابم گشوده مى‌شود! كلنگ سوم زده، و جرقه سوم ديده، و تكبير سوم گفته شد. سپس حضرت فرمود: در اين جرقه مشاهده كردم كه دروازه‌هاى يمن به روى اصحابم گشوده مى‌شود! [1]

[1]. تفسير نمونه، ج 17، ص 225.