تفسير فشرده:

1- زنده كردن آيين جاهلى‌

سخنان فاطمه (عليها السلام) در اين بخش اوج بيشترى مى‌گيرد و از هيجان و سوز شديدترى برخوردار است، دلش از اين مى‌سوزد كه بار ديگر احكام جاهليّت دارد زنده مى‌شود چرا كه در جاهليّت به دختران مطلقاً ارث نمى‌دادند، اسلام آمد و خط بطلان بر اين معنا كشيد، و همه بستگان مسلمان را در ارث شريك و سهيم دانست، بنابراين تنها مسأله فدك مطرح نيست، آنچه مطرح است در درجه اوّل خطر احياى سنن جاهليّت و محو سنن اسلامى است و لذا در اين بخش آنها را شديداً ملامت مى‌كند و آنها را زير رگبار حملات خود قرار مى‌دهد.

از همه عجيب‌تر اين‌كه اين كار را چنان عجولانه انجام دادند كه هر كس مى‌فهميد مسأله «غصب فدك» مسأله ساده‌اى نيست، حتى نگذاردند كه جاى پايشان در امر خلافت محكم شود، و به اصطلاح آبها از آسياب بيفتد و بعد به فكر اين تجاوز ظالمانه بيفتند، و اين نكته مهمى براى پى بردن به عمق اين توطئه بزرگ است.

2

- اشاره به دلايل خصم‌

دختر پيامبر اين خطيب بزرگ و داور پرمايه سپس بطور ضمنى به دلايل آنها مى‌پردازد كه مدعى بودند رسول خدا (صلى الله عليه وآله) فرموده: «ما پيامبران مطلقاً ارثى از خود به يادگار نمى‌گذاريم».

سپس به پاسخ منطقى دندان‌شكن پرداخته و از عمومات قرآن‌