نام کتاب : زندگى در پرتو اخلاق نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 48
است، ولى
تركيب آنها به يكديگر كه همان پيروى نيروى شهوت و غضب از نيروى «ادراك» است فضيلت
ديگرى خواهد بود، زيرا بسيار مىشود كه انسان شجاعت دارد و مثلًا در ميدان جنگ
بدون جهت نمىترسد ولى اين شجاعت ممكن است در راه غلطى اعمال گردد مانند جنگ بخاطر
هدفهاى پست و بىارزش در اين مورد شجاعت هست ولى عدالت نيست اما اگر اين شجاعت در
راه يك هدف عالى و عقلانى به كار افتد و با حكمت آميخته شود عدالت بوجود مىآيد.
بررسى و
انتقاد
اصولى كه
دانشمندان پيشين براى اخلاق (نيك و بد) گفتهاند و در بحث سابق تشريح شد گرچه جالب
به نظر مىرسد ولى خالى از اشكالاتى نيست:
1- پارهاى
از ملكات اخلاقى پيدا مىشود كه قرار دادن آنها در يكى از اصول چهارگانه مزبور
مشكل به نظر مىرسد. مثلًا «نوع دوستى و ايثار و فداكارى» را به زحمت مىتوان در
«عفت» جاى داد زيرا ممكن است شهوات كسى در سرحد اعتدال باشد در عين حال ايثار و
فداكارى و نوع دوستى هم نداشته باشد، به اين معنى كه نه تجاوز به حقوق ديگران
مىكند و نه راضى به زيان آنهاست ولى در عين حال ايثار و فداكارى هم ندارد.
همچنين موضوع
«خوشبينى» را نمىتوان جزء «حكمت» شمرد، زيرا «خوشبينى» با «تشخيص صحيح» دوتاست.
نام کتاب : زندگى در پرتو اخلاق نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 48