عقب‌نشينى مى‌نمايد براى پر كردن خلأيى كه از اين نظر پديد آمده دنبال بدلهاى خيالى و ذهنى مى‌رود، گاهى در عالم رؤيا آنها را مى‌جويد (قسمتى از رؤياها معلول همين جهت است و ضرب‌المثل معروف شتر در خواب بيند پنبه‌دانه... يا هركسى را نقش خود بيند در آب... نيز اشاره به همين معنى است).

و گاهى در جهان «تخيلات شاعرانه» و «رؤياهاى در حال بيدارى» آنها را جستجو مى‌نمايد و لذا شعراى توانا كه در اشعار آنها شور و سوز و تأثير و نشاطى هست آنهايى هستند كه علاوه بر نبوغ شعرى، در زندگى خود مواجه با گمشده‌ها، ناكاميها و شكستها، محبتهاى آتشين و عشقهاى بى‌سرانجام شده‌اند و گمشده و معشوق خود را در جهان خيال در لابه‌لاى نازك‌كاريهاى شعرى و ظرافتهاى ادبى جستجو كرده‌اند و از اين راه نيروى تخيلى آنها پرورش فوق‌العاده‌اى يافته است و طبق مثل معروف «شعر هر قدر خيال انگيزتر باشد زيباتر و جالبتر خواهد بود!»

خلاصه اينكه «گريز روانى بسوى خيال» سرچشمه بسيارى از پديده‌هاى روانى و از جمله سوء ظن و بدبينى و بدگمانى است.

2- گاهى سرچشمه سوء ظن، ناپاكى و آلودگى‌ خود انسان است.

همانطور كه خوشبينى زياد گاهى از صفا و پاكى خود شخص سرچشمه مى‌گيرد، يعنى روى اصل «مقايسه به خود» ديگران را بد يا خوب تصور مى‌كند؛ اين موضوع مخصوصاً در افراد كم‌اطلاع و ساده ذهن تظاهر بيشترى دارد.

3- تبرئه يا تخفيف مجازات خود: در دادگاه وجدان نيز يكى‌