مسأله 1449. مسافر و كسى كه از روزه گرفتن معذور است، مكروه است در روز ماه رمضان در خوردن و آشاميدن، خود را كاملًا سير كنند، همچنين آميزش براى آنها مكروه است.

كسانى كه روزه بر آنها واجب نيست‌

مسأله 1450. مرد و زن پير كه روزه گرفتن براى آنها مشكل است مى‌توانند روزه را ترك كنند، ولى بايد براى هر روز يك مد (تقريباً 750 گرم) گندم يا جو و مانند اينها به فقير دهند و بهتر آن است به جاى گندم و جو نان را انتخاب كنند و در اين صورت احتياط واجب اين است به اندازه‌اى باشد كه گندم خالص آن مقدار يك مد شود.

مسأله 1451. كسانى كه به خاطر پيرى روزه نگرفته‌اند، اگر در فصل مناسبى كه هوا ملايم و روزها كوتاه است بتوانند قضاى آن را به جا آورند، احتياط آن است كه آن را قضا كنند.

مسأله 1452. روزه بر كسانى كه مبتلا به بيمارى استسقاء هستند، يعنى زياد تشنه مى‌شوند و توانايى روزه گرفتن را ندارند و يا براى آنها بسيار مشكل است واجب نيست، ولى بايد براى هر روز يك مدّ طعام كه در مسأله قبل به آن اشاره شد كفّاره بدهند؛ و بهتر است كه بيش از مقدار ضرورت آب نياشامند و اگر بعداً بتوانند قضا كنند احتياط واجب قضا كردن است.

مسأله 1453. زنان باردارى كه وضع حمل آنها نزديك است و روزه براى حمل آنها ضرر دارد، روزه گرفتن بر آنها واجب نيست، ولى كفّاره‌اى را كه در مسأله قبل گفته شد بايد بدهند؛ امّا اگر روزه براى خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست، كفّاره هم ندارد، ولى بعداً قضا مى‌كند.

مسأله 1454. زنانى كه بچّه شير مى‌دهند خواه مادر بچّه باشند يا دايه، اگر روزه گرفتن باعث كمى شير آنها و ناراحتى بچّه شود، روزه بر آنها واجب نيست؛ ولى‌