(1) ديگر اين كه خلود هميشه به معنى جاودانگى نيست بلكه گاه به معنى زمان بسيار طولانى مى‌آيد (ممكن است معنى دوم معنى مجازى باشد كه با قرينه آمده، يا يكى از معانى حقيقى اين واژه باشد) در اين صورت نشان مى‌دهد كه مجازات و كيفر رباخواران اگر با ايمان از دنيا بروند بسيار طولانى است.

(2) 2- در آيه 276 سوره بقره كه به دنبال آيه فوق آمده مى‌خوانيم: «يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبا وَ يُرْبِي الصَّدَقاتِ وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ أَثِيمٍ» اين آيه نخست مى‌گويد:

خداوند ربا را نابود مى‌كند و كمك به نيازمندان و انفاق در راه خدا را افزايش مى‌دهد (يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبا وَ يُرْبِي الصَّدَقاتِ).

(3) «يمحق» از مادّه «محق» به معنى «نقصان» يا «هلاكت» است و آخر ماه را از اين جهت محاق مى‌گويند كه هلال ماه به قدرى كوچك مى‌شود كه ناپديد مى‌گردد.

در ميان بزرگان اهل تفسير گفتگوست كه آيه فوق اشاره به نابودى درآمدهاى حاصله از ربا در اين دنياست، يا اشاره به بى‌ثمر بودن آنها در آخرت است هر چند در راه خدا انفاق شود و به وسيله آن كارهاى به ظاهر خير انجام گردد؟

هر دو معنى مى‌تواند صحيح باشد زيرا تجربه نشان داده كه اموال حاصل از ربا دوام و بقاء و بركتى ندارد و رباخواران گرفتار سرنوشت‌هاى شومى مى‌شوند و با وضع بدى از دنيا مى‌روند.

(4) در آخرت نيز روشن است به فرض كه آن اموال را در راه خدا انفاق كرده باشند چيزى عايدشان نمى‌شود چرا كه خداوند جز اموال پاك و حلال را نمى‌پذيرد و اصل قرآنى‌ «إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ» [1] همه جا حاكم است.

رباخوارى فقر و بدبختى مى‌آفريند و جامعه را به تباهى مى‌كشد، تباهى‌

[1]- سوره مائده: آيه 27.