حكومت كاهنى:

كاهن به روحانى و عالم دينى يهود و نصارا گفته مى‌شود كه متولّى انجام شعائر دينى بود و رئيس كاهنان نظارت بر «هيكل» (معبد) را نيز بر عهده داشت و «رجال كَهَنوت» (كَهَنُوت وظيفه كاهن) همان رجال دينى يهود و نصارا هستند، در نتيجه «حكومت كاهنى» به معناى حكومت دينى است. (قاموس كتاب مقدّس، المعجم الوسيط و فرهنگ عميد).

داوران:

به بزرگانى از بنى اسرائيل گفته مى‌شود كه پس از يوشع، رهبرى قوم را به عهده آنان بود و در عين حال كه پادشاه بودند، داورى و قضاوت را نيز بر عهده داشتند. (قاموس كتاب مقدّس، ص 371).

دِاوَريتا:

م تَقانا

دِرَبانان:

م تَقانا

دِواريم:

م تورات‌

دين:

(جمع آن: «دينيم») نزديك به معناى قانون است و عمدتاً دو گروه از قوانين را شامل مى‌شود:

«دينه‌مامونوت» كه تقريباً معادل حقوق مدنى (احكام مالى) است و ديگر «دينه نِفاشوت» كه كمابيش با حقوق كيفرى برابر است. البتّه واژه «دين» دائره وسيع ترى از واژه قانون دارد زيرا شامل احكام فردى و ناظر به روابط انسان و خدا نيز مى‌شود.

راشى:

م پروشيم‌

راو:

م ربّى‌

ربّى:

عنوانى بود براى آمورا (شارح) و عبارت بود از مقام رسمى كه فقط به دست «ناسى» يعنى رهبر سنهدرين نصب مى‌شد و چون سنهدرين در سرزمين فلسطين قرار داشت به آموراهاى غير فلسطينى يعنى بابلى عنوان رسمى «راو» را دادند.

رُش:

م آشرى‌

ريشونيم:

نام دوره برجسته شريعت يهود پس از تلمود است (سده يازدهم تا شانزدهم) و به معناى متقدّمان يا مراجع نخستين مى‌باشد. در اين دوره، قانون‌گذارى اجتماعى رونق بسيارى يافت و قانون نامه‌هايى چون كتاب شولحان عاروخ تأليف يكى از عالمان يهودى به نام «يوسف قارو» تدوين شد.

زوگوت:

م سَنْهِدْرين‌

ساوورائيم:

به معناى «حكما» است و به عالمان بابلى گفته مى‌شود كه پس از پايان تلمود بابلى حدود سال 500 ميلادى تا پايان قرن ششم كارشان ويرايش، تنظيم و فصل‌بندى تلمود بود.

سِدِر:

به معناى بخش است. به هر بخش از ميشنا، «سِدِر» گفته مى‌شود كه هر سِدِر داراى تعدادى مَسِخِت (رساله) است.

سرزمين موعود:

مقصود، «كنعان» است يعنى همان سرزمينى كه فرزندان يعقوب از آنجا به مصر منتقل شدند و پس از آنكه مصريان با آنان بناى ناسازگارى گذاشتند به رهبرى موسى عليه السلام از مصر خارج گشتند و پس از سالها سردرگمى، پس از وفات موسى و در زمان جانشين او يوشع بن نون به كنعان، سرزمين موعود برگشتند.

سرزمين يهودا:

«يهودا» چهارمين پسر يعقوب، همان است كه براى رهايى يوسف از مرگ، رأى به‌