بحث قابل قبول است، چرا در بحث حيله‌هاى ربا قابل قبول نباشد؟

سپس مى‌فرمايد: لازم نيست در معاملات تمام غايات و اهداف معامله را قصد كند؛ مثلا، در جايى كه براى فرار از ربا، از راه بيع و هبه وارد مى‌شويم، لازم نيست بيع و هبه و امثال آن را قصد كنيم؛ بلكه همين مقدار كه قصد معامله شرعى و سود حلال داشته باشيم كافى است.

نقد و بررسى اين دليل‌

به عقيده ما اين دليل قابل تأمّل است، زيرا ما معتقديم حيله‌هاى فرار از ربا بر سه گونه است:

الف: قسم اوّل حيله‌هايى است كه اگر اعماق ذهن طرفين را بشكافيم، قصد جدّى در آن وجود ندارد، بلكه نشانه‌ها و قراينى وجود دارد كه قصد جدّى آنها همان سود و بهره، يا معامله دو همجنس با اختلاف وزن بوده است.

مثلا رباخوارى كه آن قدر به ثروت خود وابسته است كه يك ريال به كسى نمى‌بخشد، چطور حاضر مى‌شود مال كلانى را بدون هيچ قيد و شرطى به ديگرى هبه كند؟!

قطعا قصد جدّى نسبت به هبه و بخشش ندارد، به همين جهت اگر او يك من گندم مرغوب خويش را به كسى ببخشد و طرف مقابل دو من گندم نامرغوبش را نبخشد، اعتراض او بلند خواهد شد؛ از همين اعتراض و نارضايتى كشف مى‌شود كه به هنگام عنوان كردن‌