به علاوه ادلّه‌اى كه مى‌گويد در جائفه و منقله و مأمومه قصاص نيست زيرا موجب خطر است، شامل مفروض بحث نيز مى‌شود.

ب) هرگاه خطرى براى طرف مقابل نداشته باشد ولى تفاوت بدن آن دو، به قدرى باشد كه عمق يك سانتى‌متر در بدن يكى، مساوى سه سانتى‌متر در بدن ديگرى است در اينجا رعايت عمق نبايد بشود زيرا اوّل اين كه مماثلت عرفيّه كه اساس، در ادلّه قصاص است حاصل نيست چه اين كه فى المثل عمق سه سانتى‌متر در فرد لاغر به استخوان مى‌رسد در حالى كه در فرد چاق يك جراحت سطحى حساب مى‌شود. بنابراين مشمول مساوات در ادلّه قصاص نيست و روايت خاصى كه دلالت بر مساوات در عمق كند نيز وجود ندارد و دوّم اين كه طبق رواياتى كه در شجاج يا مطلق جروح آمده، معيار در عمق، صدق اسم است (جائفه، داميه، باضعه، سمحاق، موضحه و ...) و مى‌دانيم صدق اين نامها نسبت به اشخاص چاق و لاغر از نظر عمق يكسان نيست.

ج) اين مسأله از نظر طول و عرض نيز قابل تأمل است، اگر فرضاً كسى بازوى كوچكى دارد كه طول و عرضش بسيار كم است و به عكس بازوى ديگرى طول و عرضش چند برابر اوست، حال اگر جراحتى بر بازوى شخص بزرگتر وارد شود كه تنها كمتر از نيمى از بازوى او را فراگيرد و اين جراحت از نظر طول تمام بازوى مجرم را فرامى‌گيرد، در اينجا نيز دليل قانع كننده‌اى بر مماثلت طول و عرض نيست بلكه مقتضاى مفهوم قصاص و اطلاق مماثلت در آيه شريفه 194 سوره بقره‌ (فَاعْتَدُوا عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدى‌ عَلَيْكُمْ) مماثلت نسبيّه است (آن گونه كه در بالا گفته شد، نه مماثلت در طول و عرض كه گاهى تمام بازوى يك نفر را فرامى‌گيرد).

قسامه‌

سؤال 1268- چنانچه شخصى با اجراى مراسم قسامه به قصاص محكوم شود، در