سؤال 3- لطفاً در مورد بلوغ دختران، به سؤالات زير پاسخ فرمائيد:

الف) سنّ بلوغ دختران از نظر شرعى دقيقاً چه مقدار است؟

ب) آيا مى‌توان بين عبادات و عقود و ايقاعات‌ [1] تفاوتى قائل شد؟

ج) حدود و قصاص در چه سنّى اجرا مى‌شود؟

جواب: سنّ بلوغ دختران نه سال تمام قمرى است، و اگر سال شمسى را در دست دارند از طريق كامپيوتر براحتى تبديل به سال قمرى مى‌شود؛ ولى چنانچه از نظر نيروى جسمانى، قدرت انجام بعضى از تكاليف، مانند روزه را نداشته باشند، روزه بر آنها واجب نيست، و بجاى هر روز، كفّاره مدّ طعام (750 گرم گندم يا مانند آن) به فقير مى‌دهند. و در مورد عقود و ايقاعات مالى معيار تنها بلوغ نيست؛ بلكه رشد عقلى نيز لازم است. و در مورد حدود و قصاص، همانند ساير مكلّفين با آنها رفتار خواهد شد، مگر اين كه عقل كافى، كه يكى از شرايط چهارگانه حدود و قصاص است، نداشته باشند. و در مورد ازدواج علاوه بر بلوغ و رشد عقلى، رشد جسمانى براى اين امر نيز لازم است؛ يعنى اگر خطر افضاء وجود داشته باشد، ازدواج جايز نيست. بنابراين بلوغ در چهار مرحله پياده مى‌شود.

سؤال 4- آيا ديدن خون حيض براى دختران، از نشانه‌هاى بلوغ شمرده مى‌شود؟

جواب: آرى، از علائم بلوغ است.

سؤال 5- مى‌دانيم كه انجام عبادات قبل از سنّ بلوغ بر انسان واجب نيست، ولى آيا قبل از بلوغ هيچ تكليفى ندارد؟ يا برخى مسائل وجود دارد كه سنّ بلوغ در آن معتبر نيست؟ اگر جواب مثبت است، موارد آن را بيان فرمائيد.

جواب: هرگاه دختران و پسران نابالغ هوشيارى كافى براى درك خوبى و بدى بعضى از كارها داشته باشند (مثلا قُبح و زشتى قتل نفس، يا لزوم آگاه ساختن كسى كه نابيناست،

[1]. تفاوت بين عقود و ايقاعات در اين است كه «عقد» نياز به دو طرف دارد، «موجب» و «قابل»؛ ولى ايقاع نيازى به «قابل» ندارد، و ايجاب تنها كافى است. مثلا «عقد ازدواج» هم صيغه ايجاب لازم دارد و هم صيغه قبول، و «طلاق» كه از ايقاعات است، نيازى به قبول ندارد، و اجراى صيغه طلاق كافى است.