نام کتاب : منتخب ميزان الحكمه نویسنده : محمدی ریشهری، محمد جلد : 1 صفحه : 7
1
ايثار
1 ارزش ايثار
1.امام على عليه السلام : ايثار ، برترين صفت عـالى انسانى است .
2.امام على عليه السلام : ايثار ، خوى نيكوكاران است .
3.امام على عليه السلام : ايثار ، نكوترين نيكوكارى و بالاترين مرتبه ايمان است .
4.امام على عليه السلام : ايثار ، برترين عبادت و بزرگترين سرورى است .
5.امام على عليه السلام : برترين بخشندگى ، ايثار است .
6.امام على عليه السلام : با ديگر مردمان به انصاف رفتار كن و با مؤمنان به ايثار .
7.امام على عليه السلام : اوج مكارم اخلاق ، ايثار است .
8.امام على عليه السلام : با ايثار ، آزادگان به بندگى كشيده مى شوند .
ر . ك : انفاق ، باب 1746 ، 1748 .
2 ارزش ايثارگران
«وكسانى كه پيش از آمدن مهاجران در ديار خود [ مدينه ]بوده اند وايمان آورده اند، آنهايى را كه به سويشان مهاجرت كرده اند دوست مى دارند و از آنچه مهاجران را داده مى شود در دل احساس نياز [ و حسد ]نمى كنند و آنان را بر خويش بر مى گزينند هر چند خود نيازمند باشند. و آنان كه از بخل خويش در امانند رستگارانند».
9.ابو هريره : مردى نزد پيامبر صلى الله عليه و آله آمد و از گرسنگى شكوِه كرد . رسول خدا صلى الله عليه و آله كسى را به خانه هاى همسران خود فرستاد . امّا آنان گفتند : جز آب چيزى نداريم . رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود : چه كسى امشب اين مرد را ميهمان مى كند ؟ على بن ابى طالب عليه السلام عرض كرد : يا رسول اللّه ! من او را ميهمان مى كنم . سپس نزد فاطمه عليها السلام آمد و گفت : غذا چه دارى اى دخت رسول خدا ؟ فاطمه عرض كرد : جز شام شب چيزى نداريم ، امّا ميهمان را بر خويشتن مقدم مى داريم . آن حضرت فرمود : اى دخت محمّد ! بچّه ها را بخوابان وچراغ را خاموش كن . چون بامداد على عليه السلامنزد پيامبر صلى الله عليه و آله آمد و ماجرا را برايش گفت ديرى نپاييد كه خداوند عز و جل آيه «و از خود گذشتگى مى كنند ...» را نازل فرمود .
10.عايشه : رسول خدا صلى الله عليه و آله تا زمانى كه از دنيا رفت هرگز سه روز پياپى سير غذا نخورد . و اگر مى خواست مى توانست خود را سير كند اما ديگران را بر خود مقدم مى داشت .
11.ابوالطفيل : على عليه السلام جامه اى خريد كه از آن خوشش آمد . پس آن را صدقه داد و فرمود : از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله شنيدم كه مى فرمود : هر كس ايثار كند خداوند در روز رستاخيز بهشت را بدو بخشد .
12.امام صادق عليه السلام : فاطمه عليها السلام مقدارى جو در خانه داشت و از آن كاچى تهيه كرد . چون آماده شد و آن را در برابر خود نهادند (تا تناول كنند) بينوايى از راه رسيد و گفت : خداوند شما را رحمت كند . پس ، على برخاست و يك سوم غذا را به او داد . ديرى نپاييد كه يتيمى آمد و گفت : خدايتان رحمت كناد . پس ، على عليه السلام برخاست و يك سوم ديگر را به او داد . سپس اسيرى از راه رسيد و گفت : رحمت خدا بر شما باد . على عليه السلام يك سوم باقيمانده را نيز بدو داد و خود هيچ از آن نچشيدند . پس ، خداوند سبحان اين آيات را درباره ايشان فروفرستاد و اين آيات بر هر مؤمنى كه به خاطر خداوند عز و جل چنين ايثارى كند نيز صادق است .
2
اجاره
3 اجاره
«آيا آنان رحمت پروردگارت را قسمت مى كنند؟ روزى آنان در زندگى دنيا را ما ميان ايشان قسمت مى كنيم. و درجات ومراتب برخى را بر برخى ديگر برترى داديم تا يكديگر را به خدمت گيرند. و رحمت پروردگارت از آنچه آنها گرد مى آورند، بهتر است» .
«يكى از آن دو گفت: اى پدر! او را به كار گير، همانا بهترين كسى كه مى توانى به كار گيرى شخص نيرومند درستكار است» .
13.امام على عليه السلام ـ در باره آيه «ما روزى ايشان را ميانشان قسمت: خداوند سبحان با اين آيه به ما خبر داده كه اجاره يكى از راههاى معيشت مردمان است ؛ زيرا ، با حكمت خود ، خواستها و همّتها و ديگر احوال ايشان را متفاوت و ديگرگون قرار داد و اين امر را مايه قوام معيشت خلق ساخت ؛ چون يك مرد مردى ديگر را اجير مى كند ... اگر مردى از ما ناچار شود كار بنّايى يا نجّارى و يا صنعتگرى ديگر پيشه ها را براى خويش ، انجام دهد با اين وضعيت كارهاى دنيا روبراه نمى شود و آنها نيز فرصتش را ندارند و به يقين از انجام آن ناتوانند . امّا خداوند به اين صورت تدبيرى دقيق كرد كه خواسته هايشان را گونه گون سازد و خواسته هر كس كه به چيزى تعلق گرفت هر يك براى ديگرى آن را انجام دهد ؛ و هر كدام با كمك ديگرى آن طور كه مصلحت حالش اقتضا دارد ، امور زندگانى اش را پيش ببرد .
4 كراهت اجير شدن
14.عمار ساباطى : به ابو عبداللّه (امام صادق عليه السلام) عرض كردم : انسان مى تواند تجارت كند با اين حال اگر خودش را اجير (ديگرى) سازد ، به اندازه اى كه خودش تجارت كند به او داده مى شود . فرمود : اجير نشود ، بلكه از خداوند بزرگ روزى طلبد و دست به تجارت زند ؛ زيرا اگر مزدورى كند ، مانع روزى خود شده است .
5 دلاّلى در اجاره
15.محمّد بن مسلم : از امام باقر يا صادق عليهماالسلام ، پرسيده شد : فردى كارى را مى پذيرد امّا خودش آن را انجام نمى دهد بلكه به ديگرى وا مى گذارد و در اين ميان سود مى برد ، فرمود : نه ، مگر ��ن كه خودش نيز مقدارى از آن كار را انجام دهد .
6 ستم كردن در حقّ مزدبَر
16.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : كسى كه مزد مزدبَر (كارگر) را كم دهد خداوند عملش را باطل گرداند و بوى بهشت را كه از مسافت پانصد ساله به مشام مى رسد بر وى حرام كند .
17.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : كم دادن مزد مزدبَر (كارگر) از گناهان بزرگ است .
نام کتاب : منتخب ميزان الحكمه نویسنده : محمدی ریشهری، محمد جلد : 1 صفحه : 7