26. على بن شبل بن اسد وكيل، ابو القاسم‌

27. على بن ابى على محسن بن على تنّوخى، ابو القاسم‌

28. على بن محمّد بن عبد اللَّه بن بشران معدّل، ابو الحسين‌

29. محمّد بن احمد بن شادان، ابو الحسن‌

30. محمّد بن احمد بن ابى الفوارس، ابو الفتح‌

31. محمّد بن على بن حشيش، ابو الحسين‌

32. محمّد بن محمّد بن محمّد بن مَخلد، ابو الحسن‌

33. محمّد بن محمّد بن نعمان، ابو عبد اللَّه، معروف به شيخ مفيد

34. محمّد بن سليمان حُمرانى‌

35. محمّد بن سنان‌

36. ابو منصور سُكرى‌

37. هلال بن محمّد بن جعفر حفّار، ابو الفتح.[1]

شاگردان شيخ طوسى‌

شيخ طوسى رحمه الله در طول سال‌ها تدريس و تحقيق، شاگردان بسيارى را تربيت كرد. او پس از وفات شيخ مفيد (413 ق) تا وفات سيّد مرتضى (436 ق) به عنوان عالمى برجسته و تربيت‌يافته شيخ مفيد شناخته مى‌شد، و به تدريس اشتغال داشت. وى از وفات سيّد مرتضى تا وفاتش (460 ق) حدود ربع قرن، رياست حوزه علمى شيعه را بر عهده داشت. تأثير شيخ طوسى بر عالمان پس از خودش تا حدود يك قرن، قطعاً مرهون زحمات علمى خودِ او و همچنين وجود شاگردان عالم و انديشمند وى در آن عصر بوده است. اگرچه تاريخ، فهرستِ تمام شاگردان مرحوم شيخ را براى ما بر جاى نگذارده است، ليكن افرادى برجسته را مى‌توان در لابه‌لاى متون به عنوان‌

[1]. فهرست حاضر، بر اساس اطّلاعات كتب زير تهيّه شده است: خاتمة مستدرك الوسائل، ج 3، ص 183- 191؛ رجال السيّد بحر العلوم، ج 4، ص 100؛ الشيخ الطوسى أبو جعفر محمّد بن الحسن، ص 110- 171