الفقيه شيخ صدوق و تهذيب الأحكام و الاستبصار شيخ طوسى پا به عرصه وجود گذاشت، عمده نياز فقيهان براى استنباط احكام و احتياج جويندگان حقيقت براى دستيابى به معارف ناب اسلامى برطرف گرديد؛ زيرا صاحبان اين چهار جامع بزرگ كه به «سه محمّد اوّل» معروف‌اند، در مجموع، بخش عمده احاديث و روايات اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام را چه در اصول و چه در فروع دين، گِرد آوردند؛ ليكن در واقع، كار آنان به طور كامل، پاسخگوى نياز فقيهان و محدّثان شيعه نبود و از نظر شمول مطالب و ترتيب شايسته، كاستى‌ها و نارسايى‌هاى متعدّدى داشت. بدين جهت، محدّثان بزرگ متأخّر، از جمله ملّا محمّد محسن فيض كاشانى، شيخ محمّد بن حسن حرّ عاملى و ملّا محمّد باقر مجلسى كه به «سه محمّد متأخّر» معروف‌اند، به ترتيب، جوامع حديثى الوافى، وسائل الشيعة و بحار الأنوار را تأليف نمودند و بدين ترتيب، هريك به سهم خويش، گام مهمّى در جهت رفع نيازهاى علمى و معنوى جامعه دينى برداشتند.

پس از تأليف جوامع حديثى الوافى، وسائل الشيعة و بحار الأنوار، عدّه ديگرى از محدّثان با بررسى اين كتاب‌هاى بزرگ، دريافتند كه آنها خالى از عيب و كاستى نيست. از اين رو، اينان نيز درصدد رفع نقص جوامع حديثى متأخّر بر آمدند و كتاب‌هاى بزرگى چون عوالم العلوم، الأوفى، الشفاء فى أخبار آل مصطفى عليهم السلام و جامع الأحكام را پديد آوردند.

علاوه بر كتاب‌هاى ياد شده، برخى از دانشمندان شيعه نيز به تدوين كتاب‌هاى مشتمل بر احاديث فقهى پرداختند و آثارى مانند: جواهر البحرين فى أحكام الثقلين، مشارق المهتدين فى الأحكام المأثورة عن الهداه المهديين و جامع الأحكام فى مسائل الحلال و الحرام را پديد آوردند. برخى از دانشمندان نيز به تأليف كتاب‌هاى حديثى كوچك‌تر در موضوعات مختلف پرداختند.