و بر اين اساس، مصرف‌گرايى به شيوه بيگانگان، در صورتى كه مصداق اسراف كمّى نباشد، بى‌ترديد، يكى از مصاديق بسيار خطرناكِ اسراف كيفى است و مبارزه همگان، براى پيشگيرى از مفاسد فرهنگى، اقتصادى و سياسى آن، لازم و ضرورى است.

6. تفريط در مصرف‌

تفريط در مصرف، مانند اسراف و افراط در آن، پيامدهاى زيان‌بار گوناگونى دارد. از اين رو، اسلام، از يك سو، با افراط و اسراف در مصرف، به شدّت مخالف است و به ميانه‌روى و ساده‌زيستى، سفارش مى‌كند و از سوى ديگر، تفريط در مصرف و سختگيرى بر خود و خانواده را نيز محكوم مى‌نمايد. در حديث نبوى آمده است:

كُلوا وَ اشرَبوا و تَصَدَّقوا وَ البَسوا فى غَيرِ مَخيلَةٍ و لا سَرَفٍ؛ إنَّ اللّهَ يُحِبُّ أن تُرى نِعمَتُهُ عَلى عَبدِهِ.[1]

بخوريد و بياشاميد و صدقه دهيد و بدون فخرفروشى و اسرافكارى، جامه بپوشيد؛ زيرا هر آينه، خداوند دوست مى‌دارد كه نعمتش بر بنده‌اش نگريسته شود.

افزون بر آيات و رواياتى كه به بهره‌گيرى از مواهب الهى، توصيه دارند، در احاديث فراوانى، كسانى كه خود را از لذّت‌هاى مشروع زندگى محروم مى‌كنند، به شدّتْ نكوهش شده‌اند.[2]

[1] ر. ك: ح 22.

[2] ر. ك: ص 155« تفريط در مصرف».