نام کتاب : بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث نویسنده : محمدی ریشهری، محمد جلد : 1 صفحه : 779
ديگر بر عدم صدور حديثِ ياد شده است؛ زيرا در برخى از گزارشها نام پيامبر صلى الله عليه و آله در شمار بهشتيان آمده[1] و در برخى ديگر نيامده است.[2] همچنين در برخى گزارشها به نقل از پيامبر صلى الله عليه و آله، نام ده نفر، ذكر شده[3] و در برخى، نام افراد به وسيله سعيد بن زيد و پس از طرح كلّىِ موضوع، ذكر شده است.[4] نيز در برخى از گزارشها نام ابو عبيده جرّاح آمده[5] و در برخى نيامده است؛[6] بلكه در برخى گزارشها، تنها نام شش نفر ذكر شده است.[7]
7. تعارض با برخى از احاديثِ مورد قبول اهل سنّت
بر پايه ديدگاه اهل سنّت، حديث «عشره مبشَّره» با احاديث ديگرى كه مورد قبول آنهاست، معارض است، مانند: آنچه صحيح البخارى و ديگر كتب ستّه و غير آنها از سعد بن ابى وقّاص- كه خود، يكى از ده بهشتىِ بشارت داده شده به بهشت است- نقل مىكنند كه وى مىگويد:
نشنيدم پيامبر صلى الله عليه و آله براى كسى كه روى زمين راه مىرود، بگويد از اهل بهشت است، مگر براى عبد اللَّه بن سلام.[8] به همين جهت، بزرگان اهل سنّت، در صدد توجيه اين تعارض بر آمدهاند.[9]
[7]. الآحاد و المثانى: ج 1 ص 182 ح 232، جزء ابن عاصم: ص 80.
[8]. صحيح البخارى: ج 3 ص 1387 ح 3601، صحيح مسلم: ج 4 ص 1930 ح 147، فضائل الصحابة، نسايى: ص 45 ح 148، مسند ابن حنبل: ج 1 ص 358 ح 1453، السنن الكبرى: ج 5 ص 70 ح 8252.
[9]. از جمله:« إنّ سعداً كره تزكية نفسه لأنّه أحد العشرة»( فتح البارى: ج 7 ص 129)،« إنّ نفى سماعه ذلك، لا يدلّ على نفى البشارة لغيره»( شرح صحيح مسلم، نووى: ج 6 ص 164)،« أى البشارة وقعت حينما كان يمشى عبد اللَّه بن سلام بخلاف بشارات غيره»( مرقاة المفاتيح: ج 5 ص 622) و« إنّ سعداً قال ذلك بعد موت المبشَّرين و لم يتأخّر إلّاسعداً و سعيداً»( فتح البارى: ج 7 ص 130).
نام کتاب : بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث نویسنده : محمدی ریشهری، محمد جلد : 1 صفحه : 779