responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : آسيب شناخت حديث نویسنده : مسعودى، عبدالهادى    جلد : 1  صفحه : 296

به ديگر سخن، ما نمى توانيم تنها به دليل ضعيف بودن سند روايتى و يا همسو نبودن محتواى حديثى با مقصود خود، آن را از ابتدا کنار بگذاريم و به گردونه بحث و تحقيق وارد نکنيم. در اين ميان آنچه مهم است، تخليه پژوهشگر از خواست ها و جانبداريهاى جنسيتى است. نمى توان به دليل مرد بودن، احاديث قيموميت مردان بر زنان را چنان معتبر و مطلق گرفت که نه هيچ خدشه اى به آن کارگر افتد و نه هيچ قيد و محدوديتى بپذيرد و نمى توان به دليل زن بودن، احاديث نقصان عقل زن را از همان آغاز و بدون بررسى ردّ کرد و بدون پيمودن مسير طولانى فهم متن و مقصود، آن را جعلى خواند. بررسى اين‌گونه روايات مهم و اثر‌گذار آن‌گاه نتيجه مى دهد که همه‌گونه زمينه ها و شرط هاى دست يافتن به آن از پيش فراهم شده باشد و نگاه پژوهشگر، خواه مرد و خواه زن از گرايش ها و تمايلهاى شخصى، جنسيتى و صنفى تهى باشد. انتظار يک تحقيق درست و يک نتيجه منطبق بر شيوه هاى منطقى از پژوهشگري که پيش‌تر نظر خود را برگزيده است و احاديث را کورکورانه پذيرفته و يا لجوجانه ردّ کرده است، انتظار به جايى نيست. ما بايد بر پايه فرمايش خردمندانه حضرت على عليه السلام خواسته هاى خود را به پيروى از هدايت درآوريم، نه آن که هدايت را پيرو خواسته خود کنيم. [1] گفتنى است، خواسته هاى پژوهشگر، گاه شخصى نيست و حتى در برخى موارد رنگى از تقدّس دارد. در نمونه ما، برخى بزرگان، احاديث نقص عقل زنان را گونه اى وهن به اسلام دانسته اند و به قصد زدودن آن، بي‌آن که احتمالهاي معنايي ديگر را بررسى کنند، بر اساس فهم خود، آنها را کنار نهاده اند. ايشان برخى روايتها را در راستاى توهين به شخصيت حضرت زهرا عليها السلام و خنثى کردن مقاومت منفى


[1] الموضوعات، ج 2، ص 6.

[2] ر. ک: اللئالي المصنوعة في الأحاديث الموضوعة.

[3] أنس: قال رسول الله: «صلّى عَلىَّ الملائكةُ وعلى عليِّ بن أبي‌طالب سبع سنين و [ذلك أنّه] لم يصعدا ـ أو لم ترفع ـ شهادة أن لا إله إلا الله من الأرض إلى السماء إلا منّي ومن علي بن أبي‌طالب» الموضوعات، ج 1، ص 340.

[4] الموضوعات، ج 1، ص 341.

[5] ر.ک: موسوعة الإمام علي بن أبي‌طالب عليه السلام، في الكتاب والسنة والتاريخ، ج 9، الفصل الأول: الخصائص العقائدية، ص 111، باب أول من أسلم، ح 4094 تا ح4121؛ شرح نهج البلاغه ابن ابي‌الحديد، ج 4، ص 122؛ الغدير، علامه اميني ،ج 3، ص 243 ـ 219.

[6] براي آگاهي بيشتر، ر.ک: بحار الأنوار، ج 32، ص 225 و ج 34، ص 104 و ج 41، ص 301.

[7] (يعطف الهوى على الهدى إذا عطفوا الهدى على الهوى، ويعطف الرأي على القرآن إذا عطفوا القرآن على الرأي)؛ نهج البلاغه، خطبه 138.

[8] براى آگاهى بيشتر از ديدگاه اين بزرگان و نيز پاسخها و نقدهايى در اين‌باره، ر.ک: مجله علوم حديث، شماره هاى 2 تا 5 .

[9] از جمله اين نوشته‌ها، کتاب نظام حقوق زن در اسلام و مسئله حجاب از استاد مطهرى و زن در آينه جمال و جلال از استاد جوادى آملي است.

[10] تحف العقول، ص 60؛ الکافى، ج 5، ص 9، ح 1 و ص 507، ح 4؛ نهج البلاغه، حکمت 136؛ الفقيه، ج 4، ص 416، ح 5904.

[11] ر.ک: موارد پيشين و الخصال، ص 587، احکام النساء، شيخ مفيد، ص 39.

[12] مانند روايت «جهاد المرأة أن تصبر على ما ترى من أذى زوجها و غيرته»؛ الکافى، ج 5، ص 9، ح 1؛ الفقيه، ج 3، ص 429، ح 4516.

[13] مجله زن روز، مهرماه 1376، به نقل از مجله علوم حديث، شماره 5، ص82.

نام کتاب : آسيب شناخت حديث نویسنده : مسعودى، عبدالهادى    جلد : 1  صفحه : 296
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست