نخست، اگر فرصت ذبح حيوان نباشد، نيمه دربردارنده سر و گردن، پاک و خوردنش حلال است؛ اما در صورت دوم، تنها راهِ طهارت و حليت، ذبح شرعي حيوان است و از اين رو، اگر فرصت ذبح نبود و شکار جان داد، بايد حتي از قسمت شامل سر و گردن نيز اجتناب کنند. روشن است که حلّ مواردي از اين دست، در گرو کوشش‌هاي فقيهانه است؛ اما بسياري از موارد به آساني قابل فهم‌اند، و سرايت يا عدم سرايت آنها، نزد همگان روشن و بديهي است. براي نمونه، در عمره و حج، بسياري از احکام مرد محرم به زن محرم و يا به‌عکس، سرايت نمي‌کند؛ اما دريک‌ساني احکام شکيات و سهويات نماز، براي مرد و زن، ترديدي نيست. اينها نشان مي‌دهد که درک مقصود نهايي از متن حديث، تنها مبتني بر معناي لغوي نيست و داده‌هاي تاريخي و اجتماعي همراه متن نيز بايد يافته و در نظر آورده شوند.

چکيده

در تفسير آيات قرآن، دو دسته روايت داريم: دسته نخست رواياتي که سبب نزول آيه و يا معناي لغوي يک واژه و يا مراد نهايي آيه را بيان کرده‌اند؛ و دسته دوم رواياتي که مصداق هاى خارجى آيه را بيان نموده و به تطبيق مراد آيه بر برخي افراد پرداخته اند.