نام کتاب : آسيب شناخت حديث نویسنده : مسعودى، عبدالهادى جلد : 1 صفحه : 194
امام حسن مجتبي عليه السلام از پيامبر اکرم نقل ميکند: «أطعِمُوا حَبالاكُم اللُبانَ فإنَّ الصبِيَ إذا غُذِيَ في بطنِ أمِّه بِاللُبانِ اشْتَدَّ قلبُه وزِيدَ في عقلِه». [1] به زنان باردارتان «لُبان» بخورانيد؛ که چون کودک در دل مادرش با «لُبان» تغذيه شود، استواردل و پر عقل خواهد شد. تشابه «لُبان» با «لبن» و «لبنيات» که در فارسي به کار ميروند از يک سو، و اين پيشْفرض که خوب است به زنان بارداران شير خورانده شود، باعث شده است که «لُبان» در اين حديث، به «شير» ترجمه شود؛ در حالي که لُبان در زبان عربي، به معناي «کُندُر» است که جويدني است؛ [2] همان گونه که در حديثي از پيامبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم نيز به کار رفته است: [3] مَضْغُ اللُبانِ يَشِدُّ الأضراسَ، ويَنفِي البلغمَ ويَذهبُ بِريحِ الفم. [4] جويدن کُندُر، دندانها را محکم ميکند، بلغم [5] را بر طرف ميسازد و بوي [بدِ] دهان را از ميان ميبرد.
[1] همان، ج 6، ص 23.[2] «الكُندر: بالضمّ صَمغُ شجرةٍ شائكةٍ، وَرَقُها كالآسِ وهو الُلبان الذي يُمضَغُ كالْعِلْك؛ کندر، شيره درختي پر خار است که برگهايش همچون برگهاي درخت مورْد (مورْت) است؛ يعني همان لُبان که همچون صمغ، جويده ميشود»؛ لسان العرب، ج 5، ص 135.[3] همچنين، در روايتي از امام صادق عليه السلام آمده است که امير مؤمنان عليه السلام فرمود: «لَعْقُ العَسَلِ شِفاءٌ مِن كلِّ داءٍ. قال الله عزَّ وجَلَّ: (يخرج من بطونها شراب مختلف ألوانه فيه شفاء للناس) وهو معَ قِراءةِ القرآنِ ومَضْغِ الُلبانِ يُذيبُ البَلغَمَ؛ ليسيدن عسل، درماني براي هر بيماري است، [چنانکه] خداوند ميفرمايد: (از درون زنبور، شهدي با رنگهاي گوناگون بيرون ميآيد که در آن، شفايي براي مردم است)، وآن همراه قرائت قرآن و جويدن کُندُر، بلغم را آب ميکند».[4] الخصال، ص 612.[5] در طبّ سنّتي، «بلغم» يکي از اخلاط يا طبايع چهارگانه آدمي (بلغم، سودا، صفرا، دم) شمرده ميشود و عبارت از سردي و رطوبت مزاج است.
نام کتاب : آسيب شناخت حديث نویسنده : مسعودى، عبدالهادى جلد : 1 صفحه : 194