19. ابوالجيش بلخى (م 367 ق)

مظفّر بن محمّد بن احمد بلخى، مكنّا به ابو الجيش (ابو الحسن) و معروف به ابو الجيش بلخى؛ محدّث و متكلّم. كنيه اين محدّث در مصادر، ابو الجيش‌[1] و گاه ابو الحسن‌[2] ذكر شده است. جزئيات زندگى وى دانسته نيست. او اهل بلخ، از توابع خراسان بود و به بلخى و گاه خراسانى اشتهار يافت. به قرينه استماع شيخ مفيد از او،[3] وى به بغداد رفته است. ابو الجيش اخبار شناس و متكلّمى برجسته بود. وى در كلام، شاگرد متكلّم معروف شيعى، ابو سهل نوبختى بود.

تأليفات‌

ابو الجيش در زمينه كلام، مناقب و مثالب و رجال، كتاب نوشت.

آثار ناياب: 1. كتابى در مثالب موسوم به‌ فعلتَ فلا تلم‌، 2. الإمامة، 3. نقض كتاب العثمانية جاحظ، 4. الكمال‌، 5. بعض ما روى من مناقب الرجال‌، 6. فدك‌، 7. الأرزاق و الآجال‌.

اين آثار همگى ناياب‌اند.

كتاب مناقب او كه با عنوان‌ الكمال،[4] خصال الكمال،[5] خصال الكمال و بعض ما روى من مناقب الرجال‌[6] و رجال أبى الجيش‌[7] آمده، تا سده ششم نيز در دسترس بود.

ابن شهر آشوب (م 579 ق) يك روايت‌[8] و محمّد باقر مجلسى با واسطه، از آن نقل كرده‌اند.[9]

[1]. رجال النجاشى، ص 421؛ الفهرست، طوسى، ص 251؛ معالم العلماء، ص 159.

[2]. المناقب، ابن شهرآشوب، ج 1، ص 365.

[3]. رجال النجاشى، ص 421؛ فهرست طوسى، ص 251.

[4]. معالم العلماء، ص 159.

[5]. المناقب، ابن شهرآشوب، ج 1، ص 385.

[6]. الذريعة، ج 7، ص 163.

[7]. الذريعة، ج 10، ص 151.

[8]. المناقب، ابن شهرآشوب، ج 1، ص 385.

[9]. بحار الأنوار، ج 40، ص 322.