حروف الفبا، سامان يافته است و در پايان آن، فهرست‌هاى قابل استفاده‌اى نيز آمده است.[1]

14. ابن خزّاز قمى (معاصر شيخ مفيد)

على بن محمّد بن على، مكنّا به ابو القاسم، ملقّب به خزّاز و معروف به ابن خزّاز قمى؛ محدّث، فقيه و متكلّم. در مصادر، افزون بر «على بن محمّد بن على»،[2] گاه از «على بن احمد بن على»[3] و يا «على بن خزّاز رازى»[4] ياد شده است. به قرينه توصيف او به «متكلّم» و يگانگى تأليفات منتسب به اسامى ياد شده در مصادر كتاب‌شناسى، معلوم مى‌شود كه على بن احمد همان على بن محمّد است كه در مصادر رجالى از او ياد شده است.

ابن خزّاز، هم به رازى شهرت دارد و هم به قمى. اين از آن روست كه وى در قم و رى ساكن بود و در رى از دنيا رفت. ابن خزّاز به قرينه مشايخ بغدادى‌اش- چون:

ابو مفضّل شيبانى،[5] ابن عيّاش جوهرى،[6] ابو الفرج معافى بن زكريّاى بغدادى‌[7]-، مدّتى هم در بغداد بوده است. سال وفات وى، دانسته نيست. به قرينه مشايخ او- مانند: شيخ صدوق (م 381 ق)[8] و ابن عيّاش جوهرى (م 401 ق)-، وى را مى‌توان معاصر شيخ مفيد و ابن عيّاش دانست.[9] ابن خزّاز، قابل اعتماد و سرشناس در كلام و فقه شيعه بود.[10]

[1]. تراثنا، ش 54، ص 458- 459.

[2]. رجال النجاشى، ص 268؛ معالم العلماء، ص 106؛ خلاصة الأقوال، ص 188؛ بحار الأنوار، ج 1، ص 27.

[3]. رجال الطوسى، ص 430.

[4]. فهرست طوسى، ص 166.

[5]. كفاية الأثر، ص 11.

[6]. همان، ص 41.

[7]. همان، ص 20.

[8]. همان، ص 45، 49 و 51.

[9]. همان، ص 7، مقدّمه محقّق.

[10]. رجال النجاشى، ص 268؛ الفهرست، طوسى، ص 166.