است. از اين رساله، با عنوان‌ أقسام المولى فى اللسان‌[1] و أقسام المولى،[2] ياد شده است.

شيخ مفيد در اين رساله، ده معنا براى لفظ مولا ذكر كرده و براى هر معنا، شواهد قرآنى و شعرى آورده است. وى اولويت را نخستين معناى مولا ذكر كرده و متذكّر شده كه اين، معناى اصلى مولاست و ساير معانى، به آن باز مى‌گردند. او در اين راستا، از اشعار شعراى معروف عرب- چون: اخطل، حسّان بن ثابت، كميت بن زيد اسدى، قيس بن سعد بن عُباده و امير المؤمنين عليه السلام- استفاده كرده است.

5. رسالةٌ حول خبر مارية

مؤلّف: شيخ مفيد

تحقيق: مهدى صباحى‌

ناشر: دار المفيد، بيروت، چاپ دوم، 1414 ق.

در تحقيق اين رساله، به چهار نسخه خطّى و يك نسخه چاپى اعتماد شده است:

سه نسخه در كتاب‌خانه آية اللَّه مرعشى (يكى با مهر تملّك به سال 888 ق، و خطّ عبد الحميد بن محمّد مقيم، بدون ذكر سال كتابت و ديگرى با تاريخ كتابت 1334 ق، به خطّ شيخ محمّد بن شيخ طاهر سماوى)؛ نسخه خطّى كتاب‌خانه مجلس شوراى اسلامى، متعلّق به سده يازدهم؛ نسخه چاپ شده در نجف اشرف با عنوان‌ رسائل الشيخ المفيد، در سال 1370 ق.[3] انتساب اين اثر با همين عنوان به شيخ مفيد، معروف است.[4] شيخ مفيد در اين رساله با تأمّلات عقلى و تكيه بر قرائن كلامى، به تبيين و شرح خبر موسوم به «خبر ماريه قِبْطيه» پرداخته است. بر اين پايه، رسالة مارية در فقه الحديث‌

[1]. رجال النجاشى، ص 401.

[2]. معالم العلماء، ص 149.

[3]. رسالة حول خبر مارية، ص 10- 11.

[4]. رجال النجاشى، ص 401؛ كشف الحجب و الأستار، ص 516؛ الذريعة، ج 20، ص 386.