وى مدّتى در قم و شايد بغداد نيز سكونت كرده است.[1] وى ديندار، سرشناس و قابل اعتماد بود[2] و دو فرزندش عبد الرحمان و محمّد نيز محدّثانى سرشناس و موثّق در ميان شيعه اماميه بودند.[3] سال وفات ابو بكر خزاعى، معلوم نيست و تنها به قرينه مشايخ او و فرزندش عبد الرحمان- كه هم از پدر و هم از مشايخ پدرش حديث شنيده-، مى‌توان دريافت كه وى در نيمه نخست سده پنجم زندگى مى‌كرده است.

تأليفات‌

ابو بكر نيشابورى، در زمينه‌هاى گوناگون فقه، سنن، احاديث خاص و موضوعات پراكنده، كتاب‌هايى نگاشت كه همگى ناياب اند: 1. الأمالى‌؛ كتابى بزرگ و مشتمل بر احاديث و اخبار، كه در چهار مجلّد تأليف شده بود. 2. عيون الأحاديث‌، 3. كتاب‌ السنن‌، 4. الروضة فى الفقه‌، 5. المفتاح فى الاصول‌، 6. المناسك.[4]

2. مفيد نيشابورى (م 445- 476 ق)

عبد الرحمان بن احمد بن حسن نيشابورى خُزاعى، مكنا به ابو محمّد و معروف به مفيد نيشابورى؛ محدّث، فقيه و واعظ. وى بزرگ اماميه در رى بود و به مراكز حديث شيعه در مركز و شرق جهان اسلام، چون: شام و حجاز و خراسان، سفر كرد.[5] مفيد نيشابورى، هم از مشايخ حديث اماميه و هم از اهل سنّت، حديث شنيد و روايت كرد.

از مشايخ حديث اويند: سيّد مرتضى (م 436 ق)، سيّد رضى (م 404 ق)، شيخ طوسى (م 460 ق)، كراجكى (م 449 ق)، سلّار (م 463 ق) و ابن بَرّاج (م 481 ق).

برادر زاده‌اش جمال الدين ابو الفتوح خُزاعى، از وى روايت كرده است. مفيد

[1]. فهرست منتجب الدين، ص 32؛ جامع الرواة، ج 1، ص 47؛ أمل الآمل، ج 2، ص 11.

[2]. فهرست منتجب الدين، همان جا؛ أمل الآمل، همان جا.

[3]. فهرست منتجب الدين، ص 219 ش 75؛ جامع الرواة، ج 2، ص 59؛ خاتمة مستدرك الوسائل، ج 3، ص 75.

[4]. فهرست منتجب الدين، همان جا؛ الذريعة، ج 2، ص 307.

[5]. فهرست منتجب الدين، ص 75؛ لسان الميزان، ج 3، ص 404.