پيشگفتار

بالندگى و رشد هر دانشى مرهون زحمات و كوشش هايى است كه دانشيان آن رشته از علم ، بر خود هموار مى سازند تا نتايجى دقيق و علمى را بر مسايل آن دانش ، مترتّب سازند . در طول تاريخ علم ، در موضوعات مختلف هر علم ، پژوهش هاى فراوانى صورت پذيرفته است كه هر يك در راه دستيابى به مقاصد آن علم ، گامى به پيش محسوب مى شوند . دانش هاى حديثى نيز اين راه را پوييده اند و دانشيان حديث پژوه ، با اهتمام نسبت به حديث و به كارگيرى توان بشرى خود ، درپى آن بوده اند كه حديث را آن چنان كه از سرچشمه زلالش جارى شده ، با همان صفا و طراوت ، حفظ كنند و آن را به تشنگان فيض حديث بنوشانند . ايشان با پژوهش هاى خود ، براى قابل دسترس كردن درك و فهم احاديث ، كوشيده و آموزه هاى احاديث را در اختيار ديگران گذارده اند . در عصر حاضر نيز بسيارند پژوهشگران جوانى كه قدم در راه تحقيق در حوزه حديث گذارده اند و روش هاى نوين پژوهش ، به گونه اى درخور توجّه ، نتايج پژوهش هاى ايشان را علمى كرده است . با اين همه ، به هر حال ، هر پژوهشگرى در اولين قدم در راه دستيابى به مطلوب خويش ، به ناچار بايد كوشش هاى گذشتگان را بازشناسد و پس از شناخت دقيق وضعيت موجود زمان خويش ، قدمى در آن راستا به پيش