اتقوا، كسى است كه در صرف وقت براى تشخيص بيمارى، در تجويز دارو، در چگونگى درمان و طول آن، به چيزى جز سود بيمار نينديشد.

3. پاك‌دامنى‌

يكى از مصاديق مهم تقواى پزشكى، عفّت جنسى و پاك‌دامنى است. پزشك باتقوا، به خود اجازه نمى‌دهد از بيمار، سوء استفاده جنسى كند و حتّى در نگاه كردن براى معاينه، حدود اسلامى را رعايت مى‌نمايد، بدين معنا كه اگر از طريقى بجز نگاه كردن به مواضعى كه نگان كردن به آن در اسلام ممنوع است، بتواند بيمارى را تشخيص دهد، مبادرت به نگاه نامشروع نمى‌ورزد و در صورت نياز به اين كار نيز، به اندازه ضرورت، اكتفا مى‌كند.

4. اهتمام به تشخيص بيمارى‌

يكى از نكات آداب پزشكى كه در احاديث اسلامى بر آن تأكيد شده، اهمّيت دادن به تشخيص بيمارى است. پيامبر اسلام به يكى از پزشكان معاصر خود، چنين توصيه مى‌فرمايد:

هيچ كس را درمان مكن، مگر آن‌گاه كه بيمارى او را بشناسى.[1]

مكرّر شنيده مى‌شود كه به دليل تشخيص نادرست طبيب و داروى نامناسب، بيمارى تشديد شده و گاه بيمار، هلاك شده است. رعايت اين ادب، اقتضا مى‌كند كه پزشك، همه توان خود را براى تشخيص بيمارى به كار گيرد و پيش از تشخيص آن، اقدام به تجويز دارو نكند و اگر فرصت لازم را براى تشخيص ندارد يا خسته است و يا به هر دليل ديگر، آمادگى لازم را براى اظهار نظر ندارد، از معاينه بيمار و دادن دارو، به طور جدّى خوددارى كند.

[1]. ر. ك: ج 1، ص 69، ح 33.