نام کتاب : دانشنامه احاديث پزشكى نویسنده : محمدی ریشهری، محمد جلد : 1 صفحه : 53
1/ 5 شفا از خداوند است
قرآن
«چون بيمار شوم، او (خداوند) شفايم مىدهد»
حديث
22. الطبّ النبوى: ابراهيم خليل عليه السلام گفت: پروردگارا! درد از كيست؟
[خداوند] فرمود: «از من».
پرسيد: پس درمان از كيست؟
فرمود: «از من».
پرسيد: پس طبيب چه كاره است؟
فرمود: «مردى است كه دارو به دست او فرستاده شده است».
23. امام صادق عليه السلام: در گذشته، پزشك، «معالج» ناميده مىشد. در آن روزگاران، موسى بن عمران عليه السلام پرسيد: پروردگارا! درد از كيست؟
فرمود: «از من».
پرسيد: پس درمان از كيست؟
فرمود: «از من».
پرسيد: پس مردم با معالج چه مىكنند؟
فرمود: «او به اين كار، دل آنان را خوش و خرسند مىسازد. پس از همين روى، او را طبيب[1] نام نهادند».
[1] متن عربى منتخب مؤلف، چنين است« يطيب بذلك أنفسهم فسمّى الطبيب لذلك». مؤلّف در پاورقى با نظر به اين عبارت، به نقل از علّامه مجلسى چنين آورده است: مقصود آن نيست كه واژه طبيب از ريشه« طيب» مشتق شده است؛ چرا كه يكى از اين دو واژه، يعنى واژه طبيب، از ريشه مضاعف و ديگرى از ريشه معتلّ است؛ بلكه مقصود آن است كه ناموَر شدن طبيب به اين نام، نه به دليل درمان بيمارىهاى جسم است، بلكه بدان علّت است كه دل را از انديشه و اندوه، درمان مىكند و خوش و خرسند مىسازد.
در برخى نسخهها هم به جاى« يطيّب»،« يطبّب» آمده است. ريشه« طبّ» به معناى وفق و مدارا در كار و لطف ورزيدن است و طبيب را از آن روى طبيب ناميدهاند كه با مدارا و با تدبير لطيف خود، اندوه را از دل مىگيرد؛ امّا شفاى بدن به طبيب تعلّق ندارد( بحارالأنوار، ج 62، ص 62، با تغييرى اندك. همچنين، ر. ك: مرآة العقول، ج 25، ص 199).
نام کتاب : دانشنامه احاديث پزشكى نویسنده : محمدی ریشهری، محمد جلد : 1 صفحه : 53