فصل دوّم: مغز و اعصاب‌

2/ 1 اشاره به حكمت مغز و دستگاه عصبى‌

347. امام صادق عليه السلام‌ در پاسخ طبيبى فرومانده از پاسخ به اين پرسش امام كه: «چرا كاسه سر، از چند استخوان و لايه تشكيل مى‌شود؟»: چون هر چيز درونْ‌تهى اگر يك‌پارچه باشد، شكستن، زودتر به سراغش مى‌آيد و چون چند تكّه قرار داده شود، شكستگى از آن دورتر است.

348. امام صادق عليه السلام‌ خطاب به مفضّل بن عمر: اگر جمجمه باز مى‌شد و مى‌توانستى مغز را ببينى، مى‌ديدى كه به حجاب‌هايى (لايه‌هايى) كه روى همديگر قرار گرفته‌اند، در ميان گرفته شده است تا هم آن را از عارضه‌ها مصون بدارد، و هم آن را استوار نگه دارد، تا بدان، لرزش راه نيابد؛ و مى‌ديدى كه جمجمه، به سان كُلَهْ‌خودى بر آن قرار گرفته است تا آن را از اثر ضربت‌هاى سختى كه ممكن است به سر برسد، حفظ كند. سپس، تاجى از مو بر روى جُمجُمه پوشانده شده و اين پوشش، همانند پوستينى براى سر است كه آن را از شدّت سرما و گرما، نگه مى‌دارد. پس چه كسى مغز را

در چنين دِژى جاى داده است، مگر همو كه آن را آفريد و سرچشمه احساس ساخت و به واسطه منزلت والايى كه در بدن دارد، و نيز به واسطه مرتبه بلند و جايگاه برجسته‌اش آن را سزامند اين همه حفظ و مراقبت دانست؟

اى مفضّل! چه كسى قلب را در درون سينه انسان قرار داد و زِرِهى كه پوشش استوار آن است، بر آن قرار داد و آن را به دنده‌ها و گوشت و پى‌اى كه بر آن است، مصونيت داد تا جراحت و آزارى بدان نرسد؟

اى مفضّل! نيك بينديش كه چرا مغز كه جسمى رقيق است، در لابه‌لاى استخوان‌ها حصار يافته است. آيا جز براى اين است كه از آن، حفاظت كند و آن را مصون بدارد؟