سياست‌بازان و دروغ‌پردازان، مصون نماندْ، به گونه‌اى كه اكنون، دستيابى به ميراث علمى آنان، نياز به تلاش‌هاى فراوان دارد.

با عنايت به آنچه گفتيم، اينك به ارزشيابى احاديثى كه از اهل بيت عليهم السلام درباره مسائل پزشكى به ما رسيده مى‌پردازيم.

ارزيابى احاديث طبّى از نگاه شيخ صد و ق‌

بزرگِ محدّثان شيعه، محمّد بن علىّ بن بابويه قمى، معروف به صدوق رحمه‌الله حاديث طبّى را به گونه‌اى ارزيابى مى‌كند كه جز در موارد خاص، نمى‌توان به آنها اعتماد كرد. وى مى‌نويسد:

عقيده ما درباره اخبار و احاديثى كه درباره طب رسيده، آن است كه اين احاديث، بر چند گونه‌اند:

برخى از آنها با نظر به آب و هواى مكّه و مدينه گفته شده‌اند و به كار بستن آنها در ديگر شرايط آب و هوايى، درست نيست؛

در برخى از آنها، معصوم عليه السلام بر پايه آنچه از حال و طبع سؤال كننده مى‌دانسته، پاسخ داده و از همان موضع، فراتر نرفته است؛ چه اين كه امام، بيش از آن شخص به طبع وى آگاهى داشته است؛

برخى از آنها را مخالفان، با هدف زشت نماياندن چهره مذهب در نگاه مردم در ميان احاديث گنجانده‌اند؛

در برخى از آنها، سهوى از راوى حديث، سر زده است؛

در برخى از آنها بخشى از حديث حفظشده و بخشى ديگر از آن، فراموش شده است؛

امّا آنچه درباره عسل روايت شده كه درمان هر دردى است، روايتى است صحيح و معنايش نيز اين است كه عسل، شفاى هر بيمارى‌اى است كه از بُرودت طبع برخيزد.