نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 67
آيات ختم بر قلوب
آيات ختم بر قلوب
(آيات بيانگر کيفر بعضى از افراد به سلب
درک و تشخيص)
ختم به معناى مهر نهادن بر
دلها و گوشها است. واژه ختم و يختم چهار بار در قرآن به
همين معنا و يک بار هم به صيغه نختم به معناى ختم و مهرنهادن بر دهان در
آخرت، آمده است.
بنابر اين، آيات 7 بقره، 46 انعام،
23 جاثيه، 65 يس و 24 شورى را آيات ختم بر قلوب مىگويند.
در آيات فوق، براى سلب حسّ تشخيص و درک
واقعى از افراد، به ختم، و در برخى از آيات به طبع و
رَين تعبير شده است؛ مانند:((كَلَّا
بَلْ رَانَ عَلَى قُلُوبِهِم))(مطففين//
14) .
رسم مردم اين بود که هرگاه مىخواستند
چيزى را براى کسى بفرستند، آن را در کيسه يا ظرفهاى مخصوص قرار مىدادند و يا نامههاى
مهم را در پاکت مىگذاشتند و براى آن که کسى آن را نگشايد و به آن دست نيابد، روى آن
را پس از بستهبندى مُهر مىزدند. امروزه نيز به همين روش عمل مىشود. اين معنا نيز
از همين شيوه گرفته شده است.
اين تعبير درباره افراد بىايمان و لجوجى
است که براثر گناهان بسيار، در برابر عوامل هدايت، نفوذناپذير شده و درست همانند همان
کيسه و بسته مهرزدهاى هستند که ديگر هيچگونه تصرفى در آن نمىتوان کرد، و به اصطلاح،
قلب آنها لاک و مهر شده است.
[1]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد1;صفحه
(85-86)
[2]طباطبايي ، محمد حسين ، 1281 - 1360;الميزان
في تفسير القرآن;جلد18;صفحه 173
[3]معرفت ، محمد هادي ، 1309 -1385.;التمهيد
فى علوم القرآن;جلد3;صفحه (289-295)
[4]راغب اصفهاني ، حسين بن محمد ، - 502ق;المفردات
فى غريب القرآن;صفحه 142
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 67