نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 584
اختلاف در جهت فعل
اختلاف در جهت فعل
(از اسباب رفع تعارض ظاهرى بين آيات قرآن)
«اختلاف در جهت فعل» از جمله اسباب تعارض آيات است؛ به طور مثال، آيه((فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَلَكِنَّ اللّهَ قَتَلَهُمْ
وَمَا رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَلَكِنَّ اللّهَ رَمَى) ؛ )و شما آنان را نكشتيد
بلكه خدا آنان را كشت و چون [ريگ به سوى آنان] افكندى تو نيفكندى بلكه خدا افكند
(انفال// 17) .
ابتدا و انتهاى آن در ظاهر با هم تعارض دارد؛ ولى با دقت و تأمل در مييابيم
تعارضى در بين نيست؛ زيرا رمي در اين آيه، يک بار به خاطر کسب و مباشرت
به پيامبر (ص) نسبت داده شده است، و بار ديگر از نظر استقلال در تأثير، از آن حضرت
نفى شده است. و با اين بيان تعارض از بين مىرود.
[1]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان
فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد2;صفحه 59
[2]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد3;صفحه 96
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 584