نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 504
آيه نور
آيه نور
(آيه 35 نور، مشتمل بر اطلاق نور آسمان
و زمين بر خداوند سبحان)
به آيه 35 سوره نور «آيه نور» مىگويند:((اللَّهُ
نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ
فِى زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَكَةٍ
زَيْتُونِةٍ لَّا شَرْقِيَّةٍ وَلَا غَرْبِيَّةٍ يَكَادُ زَيْتُهَا يُضِيءُ وَلَوْ
لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُّورٌ عَلَى نُورٍ يَهْدِى اللَّهُ لِنُورِهِ مَن يَشَاء وَيَضْرِبُ
اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ) ؛ ) خدا نور
آسمانها و زمين است مثل نور او چون چراغدانى است كه در آن چراغى و آن چراغ در شيشهاى
است آن شيشه گويى اخترى درخشان است كه از درخت خجسته زيتونى كه نه شرقى است و نه غربى
افروخته مىشود نزديك است كه روغنش هر چند بدان آتشى نرسيده باشد روشنى بخشد روشنى
بر روى روشنى است خدا هر كه را بخواهد با نور خويش هدايت مىكند و اين مثلها را خدا
براى مردم مىزند و خدا به هر چيزى داناست .
آيه نور مورد توجه بسيارى از دانشمندان دين قرار گرفته است.
محمد غزالى کتابى به نام مشکاةالانوار در تفسير آيه نور نوشته است. ملاّصدرا نيز تفسيرى
بر آيه نور نگاشته که در آن نکات فلسفى و عرفانى را گنجانده است. از ديگر تفاسير در
مورد آيه نور، رسالةالانوار فى تفسير آيةالنور از شرف الدين محمد نيمدهى است.
مقصود قرآن کريم از تشبيه و تمثيل در اين آيه اين است که ايمان در وجود
و قلب انسان به نورى مىماند که همانند يک چراغ پرفروغ در نهاد انسان مىدرخشد و از
شجره وحى تغذيه مىکند.
بعضى از مفسران به آيه 28 سوره حديد نيز «آيه نور» اطلاق کردهاند:((يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ
وَآمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِن رَّحْمَتِهِ وَيَجْعَل لَّكُمْ نُورًا
تَمْشُونَ بِهِ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ) . )اى كسانى كه
ايمان آوردهايد از خدا پروا داريد و به پيامبر او بگرويد تا از رحمتخويش شما را دو
بهره عطا كند و براى شما نورى قرار دهد كه به [بركت] آن راه سپريد و بر شما ببخشايد
و خدا آمرزنده مهربان است.
طبق روايات، مراد از «نور» در اين آيه، امام على (ع) و منظور از «کفلين»،
امام حسن و امام حسين (ع) است.
[1]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد14;صفحه
470
[2]خرمشاهي ، بهاء الدين ، 1324 -;قرآن پژوهى(هفتادبحث
وتحقيق قرآنى);صفحه 12
[3]ابن ابي حاتم ، عبد الرحمان بن محمد ،
240 - 327ق.;مدخل الى علم التجويد;جلد9;صفحه 321
[4]طباطبايي ، محمد حسين ، 1281 - 1360;الميزان
في تفسير القرآن;جلد15;صفحه (129-135)
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 504