نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 4285
مد بسط
مدّ منفصل
(مد بسط)
(مدّ حاصل از وقوع همزه (ابتداى يک کلمه)
پس از حرف مدّ (انتهاى کلمه قبل) )
مدّ منفصل از اقسام مدّ فرعى يا غيرطبيعى
و در جايى است که حرف مدّ و سبب آن (همزه) در يک کلمه قرار ندارند؛ بلکه حرف مدّ در
آخر کلمه و همزه در ابتداى کلمه بعد قرار مىگيرد، و مقدار مدّ آن از دو تا پنج حرکت
است؛ مانند: «بما أنزل»، «کفروا إلى»، و «ماله أخلَدَه».
برخى از قاريان مثل ابنعامر و کسائى،
مدّ منفصل را به قصر خواندهاند؛ از اين رو، اين مدّ را بايد مدّ جايز دانست.
شايد علت کشش در مدّ متصل و منفصل آن
باشد که حروف مدى داراى صفت خفا، و همزه، داراى صفت نبر است؛ لذا براى رعايت صفات حروف
و آسانى تلفظ، همزه به سهولت ادا مىشود.
مد منفصل داراى نامهاى ديگرى هم است:
1. مدّ فصل؛ زيرا فاصل بين دو کلمه است. 2. مدّ اعتبار؛ زيرا دو کلمه را به منزله يک
کلمه اعتبار ميکند. 3. مدّ حرف به حرف؛ يعنى مدّ کلمهاى به کلمه ديگر. 4. مدّ جايز؛
به دليل اختلاف در مدّ و قصر آن.
[1]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد1;صفحه 334
[2]موسوي بلده ، محسن;حلية القرآن قواعد
تجويد مطابق با روايت حفص از عاصم;جلد2;صفحه 103
[3]جمعي از محققان;التجويد;صفحه 39
[4]ابن ابي حاتم ، عبد الرحمان بن محمد ،
240 - 327ق.;مدخل الى علم التجويد;صفحه 193
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 4285