نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 4186
متشابه (قرآن)
متشابه (قرآن)
(يکى از اوصاف قرآن)
«متشابه» يکى از اسامى و صفات قرآن است؛ چنانکه مىفرمايد:((اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتَابًا
مُّتَشَابِهًا) ؛ «خداوند بهترين سخن را در هيأت کتابى همگون و مکرر فرو فرستاد» (زمر//
23). )
«متشابه» از ماده «شبه» به معناى همانند است؛ يعنى چيزى که قسمتهاى مختلف
آن شبيه هم باشند.
درباره سبب اطلاق «متشابه» براى قرآن وجوهى ذکر کردهاند:
1. به لحاظ همانندى آيات قرآن: اين همانندى به دو گونه است:
أ) همانندى ظاهرى: چون همه آيات آن از نظر حسن نظم و زيبايى الفاظ و بلندى
معانى، همانند هم و در حد اعجاز است.
ب) همانندى معنوى: زيرا تضاد و مخالفتى ميان مفاهيم قرآن نيست؛ بلکه همه
با هم تناسب و هماهنگى و هدف واحدى دارند.
2. قرآن از نظر زيبايى و لطافت معانى و معارف سازنده، مشابه ديگر کتابهاى
آسمانى انبياى گذشته، بلکه جامعتر و کاملتر و سودمندتر از آنها است.
3. برخى از آيات در بدو نظر پيچيده و متضمن معانى و احتمالهاى متعدد است؛
ولى با توجه به آيات محکم و با کمک احاديث و اخبار، معناى آيات و تفسير آن براى عالمان
دين (راسخان در علم) روشن مىشود.
[1]مرتضي زبيدي ، محمد بن محمد ،1145
-1205ق.;تاج العروس من جواهرالقاموس;جلد19;صفحه 50
[2]مصباح ، محمد تقي ، 1313 -;قرآن شناسى;جلد1;صفحه
65
[3]قرآن درآئينه انديشه ها;صفحه 260
[4]زرقاني ، محمد عبد العظيم ، 1948- م.;مناهل
العرفان فى علوم القرآن;جلد2;صفحه 290
[5]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد1;صفحه 179
[6]كريمي جهرمي ، علي ،1320-;شناخت قرآن
ازرهگذرقرآن;صفحه 120
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 4186