نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 373
آيه حجاب
آيه حجاب
(آيه 31 سوره نور، در باره وجوب پوشش
بر زنان)
آيه 31 سوره نور را آيه حجاب
مىگويند؛ زيرا خداوند در آن، پوشش را بر زنان واجب کرده است:
(وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ
وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا
وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُيُوبِهِنَّ…) ؛ و به زنان با ايمان بگو ديدگان خود را
[از هر نامحرمى] فرو بندند و پاكدامنى ورزند و زيورهاى خود را آشكار نگردانند مگر آنچه
كه طبعا از آن پيداست و بايد روسرى خود را بر سينه خويش [فرو] اندازند .
در آيه 59 سوره احزاب نيز به ضرورت حجاب تصريح شده است؛ با اين تفاوت که
آنجا جلابيب (جمع جلباب) و در اين آيه خُمُر (جمع خِمار)
آمده است. خِمار يعنى مقنعه و روسرى و جلباب يعنى لباس بلند
و گشاد است.
يکى از احکام مذکور در آيه 31
سوره نور، حکم حجاب است:((وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ
عَلَى جُيُوبِهِنَّ) . )
از اين جمله استفاده مىشود که زنان، پيش از نزول آيه، دامنه روسرى خود
را به گونهاى به شانهها يا پشت سرمىافکندند که گردن و کمى از سينه آنها نمايان
مىشد. قرآن دستور مىدهد روسرى خود را بر گريبان خود بيفکنند تا هم گردن و هم سينه
پوشيده شود.
در تفسيرِ زينت((وَلَا
يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا))گفته شده است: زينت اعم از زيور است؛ زيرا هم به
طلاجات و جواهرات و هم به آرايشهاى متصل به بدن مانند سرمه و خضاب و آرايشهاى ديگر
گفته مىشود.
درباره زينت سه قول نقل شده است:
1. مراد از زينت آشکار، جامهها (جامههاى رو) و مراد از زينت نهان، پاى
برنجن و گوشواره و دستبند است؛
2. زينت ظاهر، سرمه و انگشتر و خضاب دست است؛ يعنى زينتهايى که در چهره
و دو دست تا مچ واقع مىشود؛
3. زينت آشکار، خود چهره و دو دست تا مچ است.
برخى آيه 53 سوره احزاب را آيه حجاب ناميدهاند: ( يَا أَيُّهَا الَّذِينَ
آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَن يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلَى طَعَامٍ
غَيْرَ نَاظِرِينَ إِنَاهُ وَلَكِنْ إِذَا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا فَإِذَا طَعِمْتُمْ
فَانتَشِرُوا وَلَا مُسْتَأْنِسِينَ لِحَدِيثٍ إِنَّ ذَلِكُمْ كَانَ يُؤْذِى النَّبِيَّ
فَيَسْتَحْيِى مِنكُمْ وَاللَّهُ لَا يَسْتَحْيِى مِنَ الْحَقِّ وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ
مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِن وَرَاء حِجَابٍ ذَلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَقُلُوبِهِنَّ
وَمَا كَانَ لَكُمْ أَن تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ وَلَا أَن تَنكِحُوا أَزْوَاجَهُ
مِن بَعْدِهِ أَبَدًا إِنَّ ذَلِكُمْ كَانَ عِندَ اللَّهِ عَظِيمًا ) ؛ "اى كسانى
كه ايمان آوردهايد داخل اتاقهاى پيامبر مشويد مگر آنكه براى [خوردن] طعامى به شما
اجازه داده شود [آن هم] بىآنكه در انتظار پختهشدن آن باشيد ولى هنگامى كه دعوت شديد
داخل گرديد و وقتى غذا خورديد پراكنده شويد بىآنكه سرگرم سخنى گرديد اين [رفتار] شما
پيامبر را مىرنجاند و[لى] از شما شرم مىدارد و حال آنكه خدا از حق[گويى] شرم نمىكند
و چون از زنان [پيامبر] چيزى خواست
يد از پشت پرده از آنان بخواهيد اين براى دلهاى شما و دلهاى آنان پاكيزهتر
است و شما حق نداريد رسول خدا را برنجانيد و مطلقا [نبايد] زنانش را پس از [مرگ] او
به نكاح خود درآوريد چرا كه اين [كار] نزد خدا همواره [گناهى] بزرگ است ".
نيز رک: آيه جلباب.
[1]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد14;صفحه
440
[2]سبحاني ، جعفر ، 1308 -;الايمان والكفرفى
الكتاب والسنة;جلد1;صفحه 247
[3]منصور ، عبدالحميد يوسف;نيل الخيرات فى
القراءات العشرة;جلد15;صفحه (111-112)
[4]زرقاني ، محمد عبد العظيم ، 1948- م.;مناهل
العرفان فى علوم القرآن;جلد1;صفحه 108
[5]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد1;صفحه 127
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 373