نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 2724
سوره 105
سوره فيل
(سوره 105)
(يکصد و پنجمين سوره قرآن)
در اين سوره به داستان اصحاب فيل (لشکرفيلسواران
ابرهه) اشاره شده، كه از ديار خود به قصد تخريب كعبه معظمه حركت كردند، و خداى تعالى
با فرستادن مرغ ابابيل و آن مرغان با باريدن كلوخهاى سنگى بر سر آنان هلاكشان كردند،
و به صورت گوشت جويدهشان كردند. و اين قصه از آيات و معجزات بزرگ الهى است، كه كسى
نمىتواند انكارش كند، تاريخنويسان آن را مسلم دانسته، و شعراى دوران جاهليت در اشعار
خود از آن ياد كردهاند. به همين مناسبت سوره «فيل» نام گرفته است.
خود اين واقعه که پيش از اسلام
رخ داده بود مبدأ تاريخ، و آن سال به «عامالفيل» مشهور شد. بنا بر نقل مورخان، در
همان سال هم پيامبر (ص) متولد و چهل سال پس از آن ماجرا به رسالت مبعوث شد. اين تاريخچه
و يادآورى آن در قرآن، هشدارى است به کسانى که از در جنگ و ستيز با خدا و آيين او وارد
مىشوند.
ويژگيهاى سوره فيل:
1. پنج آيه، 23 کلمه و 93، 96 يا 97 حرف دارد.
2. در ترتيب نزول، نوزدهمين و در قرآن يکصد و پنجمين سوره است.
3. پس از سوره کافرون و پيش از سوره فلق در مکه و پيش از هجرت نازل شد.
4. از نظر کميت، از سورههاى مفصّل و از نوع قصار آن قلمداد ميشود.
5. از سورههاى جمعىالنزول است.
6. در اين سوره نسخى رخ نداده است.
[1]طباطبايي ، محمد حسين ، 1281 - 1360;الميزان
في تفسير القرآن;جلد20;صفحه 361
[2]فيروز آبادي ، محمد بن يعقوب ، 729 -
817ق;بصائرذوى التمييزفى لطائف الكتاب العزيز;جلد1;صفحه 544
[3]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان
فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد1;صفحه 193
[4]جمعي از محققان;علوم القرآن عندالمفسرين;جلد1;صفحه
315
[5]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد27;صفحه
325
[6]راميار ، محمود ، 1301 - 1363;تاريخ قرآن;صفحه
591
[7]هاشم زاده هريسي ، هاشم ، 1317 -;شناخت
سوره هاى قرآن;صفحه 598
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 2724