نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 2704
سوره 085
سوره بروج
(سوره 085)
(هشتاد و پنجمين سوره قرآن)
«بروج» جمع برج و به معناى قصر يا عمارت و محل بسيار بلند و مرتفع است
و به معناى شىء ظاهر و آشکار نيز بهکار رفته، و در اين سوره به معناى ستارههاى درخشان
آسمانى است که براى اهل زمين به صورت اجرام نورانى جلوهگر مىشوند. چون واژه «بروج»
در ترسيم عظمت و شگفتىهاى آسمان جايگاه اساسى و مهمى دارد، عنوان سوره قرار گرفته
است.
در نخستين آيه اين سوره به آسمان داراى برجها سوگند ياد شده است. برجهاى
آسمان جايگاه و خط سير ستارگان در آسمان است. بعضى نيز آن را برجهاى دوازدهگانه فلکى
دانستهاند. اين سوره هشدار و تهديدى است به کسانى که مؤمنان را تنها به جرم مؤمن بودن
آزار مىدادند و اين را آزمايشى از سختىهاى پيش پاى مؤمنان در راه ايمان و اعتقاد
مىداند. داستان «اصحاب اُخدود» که به جرم ايمان در آتش سوختند و نيز سپاه فرعون و
ثمود، نمونهاى از مؤمنانى بيان شده است که در راه ايمان، بر شدايد فرعونى صبر و مقاومت
کردند. اين سوره را سوره «پيامبران» نيز گفتهاند.
ويزگيهاى سوره بروج:
1. داراى 22 آيه، 109 کلمه و 458 يا 468 حرف است.
2. در قرآن کريم، هشتاد و پنجمين و در ترتيب نزول، بيست و هفتمين سوره
است که پس از سوره شمس و پيش از سوره تين فرود آمد.
3. مکّى است.
4. از نظر کميت از سُوَر مفصّل و آخرين سوره از سورههاى سىوششگانه
و از نوع طوال آن به شمار مىآيد.
5. چهاردهمين سورهاى است که با سوگند آغاز مىشود.
6. گفتهاند در اين سوره نسخى رخ نداده است.
مهمترين مطالب سوره بروج:
1. تهديد و هشدار به کافران؛
2. اشاره به داستان أصحاب اخدود براى تقويت روحيه مسلمانان؛
3. اشاره به داستان فرعون و ثمود؛
4. تبيين سرنوشت سعادتمندانه مؤمنان و صالحان در قيامت؛
5. عظمت، اصالت و اعتبار قرآن.
[1]فيروز آبادي ، محمد بن يعقوب ، 729 -
817ق;بصائرذوى التمييزفى لطائف الكتاب العزيز;جلد1;صفحه 510
[2]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان
فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد1;صفحه 193
[3]جمعي از محققان;علوم القرآن عندالمفسرين;جلد1;صفحه
315
[4]راميار ، محمود ، 1301 - 1363;تاريخ قرآن;صفحه
589
[5]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد26;صفحه
323
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 2704