شكست رو به رو مى شود، و در بسيارى از مواقع به وسيله غريزه هاى «خودخواهى»، «جاه طلبى»، «تمايلات جنسى» و «تجمل پرستى» محكوم و منكوب مى گردد، و قدرت اين غرايز به قدرى زياد و ضربات آنها به قدرى شكننده است كه قدرت«تربيتِ منهاى دين» در برابر آنها، بى نهايت سست است و به درجه صفر مى رسد.

غالباً ميان خواسته هاى درونى و غريزه هاى نفسانى، و اصول اخلاقى، تضاد و اختلاف وجود دارد، و ارضاى تمايلات نفسانى فقط با زير پا نهادن اصول اخلاقى صورت مى پذيرد; زيرا درست كارى، راست گويى، فداكارى، امانت دارى، عفت و عفو و گذشت، كه از نمونه هاى بارز اصول اخلاق است، مستلزم يك سلسله محروميت ها و ناگوارى هاست. زنى كه مى خواهد عفت خود را حفظ كند، بايد از يك سلسله لذايذ صرف نظر كند; درست كارى و راست گويى، چه بسا ضررهايى به دنبال داشته باشد; عدالت و دادگرى، موجب رنجش گروهى و به خطر افتادن برخى از منافع مادى مى گردد; در اين صورت،به چه دليل شخص به اين ضررها و محروميت ها و ناگوارى ها تن در دهد; به علاوه، قدرتِ تربيت آن چنان عظيم و راسخ نيست كه انسان را به صورت يك ماشين خودكار درآورد، و ادراك و احساس نامطلوب را به كلى از او سلب كند.

البته نمى توان انكار كرد كه در صحنه مبازره، گاهى پيروزى با «تربيت» است ولى اين را نيز نمى توان انكار نمود كه در مواقع طغيان غريزه جنسى، و بيدار شدن حس ثروت اندوزى و جاه طلبى، اصول تربيت زير پا نهاده مى شود و آن چه نبايد بشود، صورت مى پذيرد.

طراح اين نظريه مدت ها از «تز» غير صحيح خود دفاع مى كرد و مدعى بود كه اخلاق مى تواند جايگزين «مذهب» گردد، و رفتار مؤدبانه ملت هاى غرب را