آنچه در داشتن هدف، دخالت اساسى دارد، اين است كه موجودى، خواه از طريق اراده و احساس و خواه از طريق نيروى طبيعى، متوجه هدفى گردد كه براى او كمال محسوب شود و اين شرط در سراسر موجودات جهان حتى در جمادات و نباتات و...وجود دارد; به عبارت روشن تر، مناط هدف گيرى و هدف خواهى اين است كه موجود متحول و متكامل در جهت معينى كه براى آن كمال است گام بردارد و تمام فعاليت هاى طبيعى و ارادى او مقدمه رسيدن به كمال شمرده شود و هدف به اين معنا در سراسر جهان، اعم از جماد و گياه وجاندار وجود دارد و اين جاست كه مى گوييم: تكامل هر موجودى هدف آفرينش است. قرآن مجيد بر وجود هدف در سراسر جهان آفرينش تصريح كرده و مى فرمايد:

(الَّذِينَ ... وَيَتَفَكَّرُونَ فِى خَلْقِ السَّمَاواتِ وَالأَرْضِ رَبَّنا مَا خَلَقْتَ هذا بَاطِلاً);[1]

«كسانى كه در آفرينش آسمان ها و زمين به تفكر پرداخته و مى گويند: پروردگارا! كاخ عظيم خلقت را بى هدف نيافريده اى».

هدف نهايى

در يك كارخانه عظيم ريسندگى و يا بافندگى و يا مؤسسه پتروشيمى و پالايشگاه هاى نفت، دستگاه هاى مختلفى كار مى كنند. هر ماشينى براى خود كار ويژه اى انجام مى دهد، ولى هنگامى كه محصول كارخانه را براى فروش به بازار عرضه مى دارند، معلوم مى شود كه فعاليت هاى ده ها ماشين و آلات و