آگاهى از خصوصيات جسمى و روحى كودك

نخستين مرحله پرورش، آگاهى از خصوصيات جسمى و روحى و شرايط مفيد و زمينه هاى مضر كودك است، ولى متأسفانه نوع مربيان، مخصوصاً پدران و مادران، فاقد اين شرط اساسى تربيت هستند و با اين كه به هيچوجه كودك را نمى شناسند از او انتظارات عجيبى دارند.

شگفت انگيز است كه امروز به مهندسى انسانى (انسانى كه آفريننده و رهبر ماشين است) كمتر از ماشين (ماشينى كه مصنوع فكر انسان است) توجّه مى شود. براى شناختن كار يك ماشين ساده، يا يك ماشين تحرير و يا رانندگى اتومبيل، بايد چندين ماه، وقت صرف درس هاى نظرى و تمرين هاى عملى نمود، لكن انسان ها هنگامى كه به عنوان مادر يا پدر مى خواهند كودكى را بپرورانند، هيچ گونه آموزشى نمى بينند; نوع پدر و مادرها تقصير را متوجه كودكان مى كنند و كمتر از خود مى پرسند كه شايد تربيت آنان بد بوده است.

امروز اطلاع بر مقدمات مهندسى انسانى، بر هركسى كه با انسانى در همكارى و يا رهبرى او ـ چه در خانه و چه در مدرسه ـ سر و كار دارد، اجتناب ناپذير است.

انسان ها داراى قوانين و يا مكانيسم و فعل و انفعال هاى اختصاصى هستند; اگر بخواهيم با آنها كار كنيم، بايد مكانيسم و قوانين حاكم بر رفتار آنها را بشناسيم. انسان ها مانند صندوق رمزند; گشودن كتاب روح و قلب آنان و همكارى با آنها، پيش از هر چيز آگاهى و ظرافت مى خواهد، نه زور. قوانين رفتار انسانى را بايد مانند قوانين فيزيك و شيمى و فيزيولوژى كشف كرد و نه