عقيده در ميان ملت هاست و هر طريقه اى كه از آن بوى شرك بيايد، به طور قطع و مسلّمْ يك روش ساختگى و با هدف پيامبران الهى مباين است.

واقعيت يكتاپرستى را دو عقيده تشكيل مى دهد:

1. اعتقاد به اين كه اين جهان سازنده و صانعى دارد.

2. سازنده و پديد آرنده جهان يكى است; بنابراين، مرد موحد بايد به هر دو مطلب معتقد باشد.

مطلب اوّل به قدرى روشن و واضح است كه پيامبران الهى روى آن فشار نياورده و فشار دعوت آنها روى قسمت دوم بوده است; يعنى اعتقاد به اين كه صانعْ يكى است، دو تا يا بيشتر نيست.

اعتقاد به صانع، كهن ترين انديشه انسانى است

شما در تاريخ پر غوغاى بشريت، دورانى را پيدا نمى كنيد كه بشر نسبت به اصل وجود صانع مردد بوده باشد. اين عقيده، پيوسته در قلوب آنها راسخ و پاى برجا بوده است، گو اين كه در تشخيص خداى واقعى دچار اشتباه مى شده، و خدايان مجازى و ساخته خود را به جاى خداى واقعى مى پنداشت، ولى با اين همه اختلافات، اصل اعتقاد به خدا و صانع ـ اعم از يك يا بيشتر ـ با تشخيص درست و يا باطل، پيوسته محفوظ بوده است.

راهنماى بشر اوّلى براى چنين اصل مسلّم، فطرت او بوده، فطرتى كه در هيجانات واضطرابات، بيشتر قدرت نمايى مى كند. او هنگامى كه فاصله مرگ و زندگى را كمتر مى ديد، و در لب پرتگاه قرار مى گرفت و تمام اسباب طبيعى از كار مى افتاد، پرده ها و حجاب هاى ماديگرى از برابر ديدگان او عقب