حوادث بى نهايت جهان، كه در عمر آن موجود دخالت مستقيم دارد اطلاع داشته باشد و يك چنين اطلاع كه در حقيقت احاطه اى علمى بر مجموع عوالم هستى است، جز براى خدا ميسر نيست از اين جهت مى فرمايد:(وَأَجَل مُسَمًّى عِنْدَه).

ولى اختصاص چنين علمى به آفريدگار جهان، مانع از آن نيست كه خدا گروهى از بندگان مخصوص خويش را از «اجل معين» خود آنها و يا ديگران آگاه سازد و آگاه ساختن آنان از چنين اجل، با اختصاص علم آن به خدا منافاتى ندارد; زيرا علمى كه اختصاص به خدا دارد، علم لدنى و ذاتى و غير اكتسابى است و هرگز چنين علمى در نزد افراد ديگر يافت نمى شود; آن چه ديگران دارند، تنها علم اكتسابى محدود است كه نمى تواند با علم نخست، معادل و هم سنگ گردد.

5. تدبير جهان خلقت با خداست

2. (...يُدَبِّرُ الأَمْرَ يُفَصِّلُ الآياتِ لَعَلَّكُمْ بِلِقاءِ رَبِّكُمْ تُوقِنُونَ).

«امور جهان آفرينش را تدبير مى كند و آيات خود را براى شما تشريح مى نمايد تا شما براى (رستاخيز) و لقاى پروردگار خود يقين پيدا كنيد».

اين بخش از آخرين قسمت آيه است و در اين قسمت روى دو مطلب تكيه شده است:

1. تدبير جهان آفرينش از آن خداست.

2. هدف از تشريح آيات خلقت، توجه دادن مردم به روز رستاخيز است.

درباره قسمت نخست، نظر قرآن اين است كه تدبير جهان خلقت از آن خداست. گاهى اين مطلب را با جمله (يُدَبِّرُ الأمْر);[1] « تدبير امور خلقت با اوست» بيان مى نمايد و گاهى با جمله (لَهُ مُلْكُ السَّمواتِ وَالأَرْضِ يُحْيى وَيُميتُ )