داشت كه تا كار خلافت اسلامى را يكسره نساخته اند به ميهن خود باز نگردند.

ريشه هاى قيام بر ضدّ عثمان

ريشه اصلى قيام، علاقه وارادت خاص عثمان به خاندان اموى بود.وى كه خود شاخه اى از اين شجره بود، در راه تكريم وبزرگداشت اين خاندان پليد، علاوه بر زير پا گذاشتن كتاب وسنّت، از سيره دو خليفه پيشين نيز گام فراتر مى نهاد.

او به داشتن چنين روحيه وگرايشى كاملاً معروف بود. هنگامى كه خليفه دوّم اعضاى شورا را تعيين كرد در انتقاد از عثمان چنين گفت:

گويا مى بينم كه قريش تو را به زعامت برگزيده اند وتو سرانجام «بنى اميّه» و«بنى ابى معيط» را بر مردم مسلّط كرده اى وبيت المال را مخصوص آنها قرار داده اى. در آن موقع گروههاى خشمگين از عرب بر تو مى شورند وتو را در خانه ات مى كُشند.[1]

بنى اميّه كه از روحيه عثمان آگاه بودند، پس از گزينش او از طريق شورا، دور او را گرفتند وچيزى نگذشت كه مناصب ومقامات اسلامى ميان آنان تقسيم شد وجرأت آنان به حدّى رسيد كه ابوسفيان به قبرستان اُحد رفت وقبر حمزه عمّ بزرگوار پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله وسلم)را كه در نبرد با ابوسفيان كشته شده بود زير لگد گرفت وگفت:«ابويعلى، برخيز كه آنچه بر سر آن مى جنگيديم به دست ما افتاد».

در نخستين روزهاى خلافت خليفه سوّم، اعضاى خانواده بنى اميّه دور هم گرد آمدند وابوسفيان رو به آنان كرد وگفت:

اكنون كه خلافت پس از قبيله هاى «تَيم» و«عَدى» به دست شما افتاده است مواظب باشيد كه از خاندان شما خارج نگردد وآن را همچون گوى دست به دست بگردانيد، كه هدف از خلافت جز حكومت وزمامدارى نيست وبهشت ودوزخ وجود ندارد.[2]