فصل يازدهم

رفع نيازهاى علمى عثمان ومعاويه

كمكهاى علمى وفكرى امام (عليه السلام) به خلفا به دوران خلافت ابوبكر وعمر منحصر نبود، بلكه وى به عنوان سرپرست وحامى ودلسوز دين، نيازهاى علمى وسياسى اسلام ومسلمانان را در دوره هاى مختلف خلافت برطرف مى كرد. از جمله، خليفه سوّم نيز پيوسته از افكار بلند وراهنماييهاى داهيانه على (عليه السلام)بهره مى برد.

اينكه عثمان از نظرات امام (عليه السلام) استفاده مى كرد جاى شگفت نيست; شگفت اينجاست كه معاويه نيز، با تمام عداوت وبغضى كه به امام داشت، در مسائل علمى ومشكلات فكرى دست نياز به سوى آن حضرت دراز مى كرد وافرادى را به صورت ناشناس به حضور امام روانه مى ساخت تا پاسخ بعضى مسائل را از آن حضرت بياموزند.

از جمله، گاهى فرمانرواى روم از معاويه مطالبى را مى پرسيدوپاسخ آن را از او مى خواست.معاويه، براى حفظ آبروى خود ـ كه خويش را خليفه مسلمين معرفى مى كرد ـ افرادى را به نزد على (عليه السلام) گسيل مى داشت تا به گونه اى پاسخ را از امام فرا گيرند ودر اختيار معاويه بگذارند.

در اينجا نمونه هايى از مراجعه خليفه سوّم ومعاويه به امام (عليه السلام) رامنعكس مى كنيم:

1ـ از جمله حقوق زن در اسلام اين است كه اگر مردى همسر خود را طلاق