از اين جهت، دستگاه خلافت مصلحت ديد كه اين قدرت را از دست امام (عليه السلام) خارج كند، زيرا اين امتياز همچون امتيازات ديگر نبود كه نتوان آن را از امام (عليه السلام)گرفت.[1]

مشخصات فدك

سرزمين آباد وحاصلخيزى را كه در نزديكى خيبر قرار داشت وفاصله آن با مدينه حدود 140 كيلومتر بود وپس از دژهاى خيبر محل اتّكاى يهوديان حجاز به شمار مى رفت قريه «فدك» مى ناميدند.[2]

پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله وسلم) پس از آنكه نيروهاى يهود را در «خيبر» و«وادى القرى» و«تيما» در هم شكست وخلأ بزرگى را كه در شمال مدينه احساس مى شد با نيروى نظامى اسلام پُر كرد، براى پايان دادن به قدرت يهود در اين سرزمين، كه براى اسلام ومسلمانان كانون خطر وتحريك بر ضدّ اسلام به شمار مى رفت، سفيرى به نام محيط را نزد سران فدك فرستاد.يوشع بن نون كه رياست دهكده را به عهده داشت صلح وتسليم را بر نبرد ترجيح داد وساكنان آنجا متعهد شدند كه نيمى از محصول هر سال را در اختيار پيامبر اسلام بگذارند واز آن پس زير لواى اسلام زندگى كنند وبر ضدّ مسلمانان دست به توطئه نزنند. حكومت اسلام نيز، متقابلاً، تأمين امنيت منطقه آنان را متعهّد شد. در اسلام سرزمينهايى كه از طريق جنگ ونبرد نظامى گرفته شود متعلّق به عموم مسلمانان است واداره آن به دست حكّام شرع خواهد بود. ولى سرزمينى كه بدون هجوم نظامى ونبرد در اختيار مسلمانان قرار مى گيرد مربوط به شخص پيامبر (صلى الله عليه وآله وسلم) وامام پس از اوست وبايد به طورى كه در قوانين اسلام معيّن شده است، در موارد خاصى بكار رود، ويكى از آن موارد اين است كه پيامبر وامام