هيچ دانشى مانند علم رياضى، طبيعى، انسانى و... نروند و هميشه در درياى جهل و نادانى غوطهور باشند.

زيرا اشتغال به علوم، مانع از اشتغال به قرآن ميگردد، در حالى كه قرآن، همه را دعوت به مطالعه در كتاب آفرينش ميكند، و ميفرمايد: ((قُلْ انْظُرُوا ما ذا فِى الَّسماواتِ وَ لاَْرْضِ)) (سوره يونس/101) «بگو بنگريد، در آسمانها و زمين چه خبر است».

اگر انديشه ياد شده، صحيح باشد، بايد سير در زمين و مطالعه حال گذشتگان كه مايه عبرت است، ممنوع باشد، در حالى كه قرآن بر آن تاكيد خاصى دارد[1].

بدتر از آن، اينكه بگوييم، فلسفه باز دارى از كتابت حديث، بيم از اختلاط قرآن به حديث بود. اين پوزش، از قبيل «عذر بدتر از گناه» است و معنى و مفاد آن، انكار اعجاز قرآن و تمايز ذاتى آن از سخنان بشرى است، در حالى كه عرب جاهلى، تا چه رسد به مسلمانان تربيت يافته در مكتب پيامبر، تمايز جوهرى قرآن را از غير آن به روشنى درك ميكردند و از شنيدن آيات، آنچنان لذت ميبردند كه مدتها محو و مست جذبه و شيرينى آن بودند، اين حالت در شنيدن هيچ سخنى از سخنان بشر، حتى پيامبر گرامى، به آنان دست نميداد.

منع كتابت، فلسفه سياسى داشت

بدعتى كه پس از رسول خدا (صلى الله عليه وآله وسلم) به عنوان منع تدوين و نشر حديث پيامبر پى ريزى گرديد، پس از در گذشت دو خليفه نخست نيز، به صورت محدودى تعقيب شد. در عصر عثمان، تنها به رواياتى اجازه نشر داده شد كه در زمان دو خليفه اوّل