«برخى از شما، كار بهشتيان را انجام ميدهد، تا آنجا كه ميان او و بهشت تنها يك ذراع فاصل ميماند، ناگهان سرنوشت بر او پيشى ميگيرد، و او كار دوزخيان را انجام ميدهد، و به جهنم ميرود، و برخى از شما كار دوزخيان را انجام ميدهد، تا آنجا كه ميان او و دوزخ جز يك ذراع باقى نميماند، در اين هنگام، سرنوشت بر او پيشى ميگيرد و او كار بهشتيان را انجام ميدهد و به بهشت ميرود».

اين حديث ميرساند كه هدايت و ضلالت و در نتيجه رستگارى و بد فرجامى، دست انسان نيست و هرگز انسانى نميتواند خود را بهشتى و دوزخى سازد، بلكه زمام كار، دست «خط پيشانى» و «سر نوشت» انسانها است.

حذيفة بن اسيد، از پيامبر نقل ميكند: «آنگاه كه از استقرار نطفه، در رحم چهل و پنج روز گذشت، فرشتهاى وارد رحم ميشود و ميگويد، خدايا اين جنين، شقى است يا سعيد؟ آنگاه نوشته ميشود، باز ميپرسد: پسر است يا دختر؟ باز نوشته ميشود، سپس كارهاى او، اجل او، و روزى او نوشته شده و نامه اعمال او پيچيده ميشود، نه چيزى بر آن افزوده و نه چيزى از آن كاسته ميگردد».

اين حدى[1]ث، ميرساند كه انسان نميتواند سر نوشت خود را دگرگون سازد و كتاب قدر، بر همه چيز حاكم است، در حاليكه كتاب و سنت، پر از دگرگونى سرنوشت، با اعمال پاك و ناپاك است.

اين جملهها، طبق عقيده قدرت حاكم، ساخته و پرداخته شده، تا از اين طريق، وضع جامعه توجيه شود و گرسنگان و برهنگان جرأت بر انتقاد نداشته باشند و اين كه بايد غنى و ثروتمند، تا آخر به همان حالت زيست كند و فقير و بدبخت