تيرههاى اهل سنّت

الف: اهل حديث، اين شاخه كسانى هستند كه در اصول و فروع، به كتاب و سنت مراجعه ميكنند و عقل را در اين قلمرو دخالت نميدهند. امروزه، از اين گروه به عنوان «سلفيه» ياد ميكنند و در گذشته «حشويه» و يا «حنابله» ناميده ميشدند.

ب: معتزله، گروهى كه به عقل، بيش از حد بها دادهاند و در موراد زيادى به دليل تصادم نصوص با عقل، به تأويل آنها ميپرداختند.

ج: اشاعره، گروهى كه عقائد اهل حديث را با تعديل خاصى پذيرفتهاند. پايه گذار اين مكتب ابو الحسن اشعرى (ت 260 ـ م 324) ميباشد.

د: خوارج، گروهى كه نسبت به دو خليفه نخست، مهر ورزيده و از خليفه سوم و چهارم تبرى ميجويند. اين گروه در اصول و فروع، براى خود آرايى دارند كه بعداً مورد بررسى قرار ميگيرد.

هـ: وهابيه، گروهى كه به عقائد «سلفيه» احترام نهاده و مسائلى را بر اصول آنان افزودند كه بيشتر مربوط به توحيد و شرك است.

با بررسى اين طوائف پنجگانه، اصول مذاهب اهل سنت مورد بررسى قرار ميگيرد. البته از ياد آورى اين نكته ناگزيرم كه اطلاق اهل سنت بر همه اين گروهها مورد پذيرش «اهل حديث» نيست; آنان ميكوشند كه فقط خود را اهل سنت قلمداد كنند و حتى اشاعره را نيز به زحمت ميپذيرند و هرگز «معتزله» را چه رسد به خوارج، از اهل سنت نميدانند. ليكن از آنجا كه ما براى اهل سنت مفهوم خاصى قائل شديم، طبعاً همه اين گروهها، از شاخههاى آن اصل خواهند بود.